Bijna iedereen in Nederland heeft binnen een half uur reistijd toegang tot curatieve ggz, eerstelijns verloskunde, fysiotherapie en logopedie. Dat blijkt uit een analyse van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) van het contracteringsgedrag van zorgverzekeraars.
Veel zorgaanbieders maken zich grote zorgen over de inkoopmacht van zorgverzekeraars. Die klachten gaan zowel over het proces van onderhandelen als over de uitkomsten van de onderhandelingen, ziet de NZa. Zorgverzekeraars moeten zich houden aan de zorgplicht en voldoende zorg inkopen voor hun verzekerden, stelt de zorgautoriteit.
Uit de vergelijking tussen 2014 en 2015 blijken zorgverzekeraars met name in de GGZ, fysiotherapie en in mindere mate logopedie, minder locaties te hebben gecontracteerd. Toch gaat dat nauwelijks ten koste van de toegankelijkheid en bereikbaarheid van zorg. Alleen in een aantal specifieke regio’s, zoals Zeeuws Vlaanderen en de Waddeneilanden, is de dekkingsgraad wat lager.
Bijna 100 procent
Het algemene beeld bij verloskunde is dat locaties in de randstad breed worden gecontracteerd. De gebieden en provincies daarbuiten, op de omgeving rond de grote steden na, zijn minder gedekt door gecontracteerde locaties. Dat is met namen op de Waddeneilanden, Zeeuws Vlaanderen en Schouwen-Duivenland zo. Toch is voor bijna 100 procent van de verzekerden in Nederland de dichtstbijzijnde aanbieder binnen 30 minuten bereikbaar.
Het totaal aantal bekende locaties waarop ggz wordt aangeboden is in alle provincies in 2015 gedaald ten opzichte van 2014. Toch blijkt ook in deze sector in grote delen van Nederland de reistijd minder dan 30 minuten. Er zijn dan altijd tenminste 15 gecontracteerde locaties bereikbaar binnen 30 minuten waar ggz wordt geleverd. Wederom blijken op de wadden-eilanden en in enkele delen van Zeeland minder gecontracteerde locaties bereikbaar te zijn.
Wmo
Ook in de ggz blijkt voor bijna alle verzekerden de dichtstbijzijnde aanbieder binnen 30 minuten bereikbaar. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat het kan voorkomen dat op die locatie niet de gevraagde GGZ-zorg kan worden geleverd. Denk aan bijvoorbeeld iemand die lijdt aan een depressie en dat op de betreffende locatie alleen intramurale zorg voor verslaafden wordt geleverd. Dit probleem speelt minder bij verloskunde, fysiotherapie en logopedie, omdat die zorg meer homogeen van aard is.
Het aantal gecontracteerde locaties waar zorg wordt geleverd neemt in 2015 in alle provincies af ten opzichte van 2014. Dit wordt mogelijk veroorzaakt doordat zorgverzekeraars de zorginkoop nog niet volledig hadden afgerond op het moment dat de zorgverzekeraars dit aanleverden. Ook kan dit beeld bijvoorbeeld worden verklaard doordat zorgaanbieders terughoudend zijn in de contractering, of dat dit een gevolg is van de overheveling van de kind- en jeugd-ggz naar de Wmo.
15 minuten
Het totaal aantal bekende locaties waar fysiotherapie wordt aangeboden is in 2014 en 2015 redelijk gelijk gebleven. Het beeld bij fysiotherapie is dat het aantal aanbieders breed wordt gecontracteerd, zelfs bij een reistijd van 15 minuten. De gemeentes met de minste gecontracteerde locaties laten in de meeste gevallen bij fysiotherapie eigenlijk al een reistijd van minder dan 15 minuten zien. Ook in relatie tot het aantal verzekerden is dit het geval. Er zijn nauwelijks gemeentes waar binnen 15 minuten geen aanbieders zijn gecontracteerd. De ondergrens ligt vaak al bij 2 aanbieders.
Ook bij logopedie wordt ruim gecontracteerd door de zorgverzekeraars, maar binnen een reistijd van 15 minuten zijn met name locaties gecontracteerd rond de steden Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Rotterdam, Eindhoven, Maastricht en in mindere mate Groningen. In Zeeland en de Waddeneilanden zijn er minder locaties gecontracteerd.
Wachtlijsten ggz
De NZa is inmiddels gestart met het vervolg van het onderzoek naar . Hierin verzamelt de zorgautoriteit signalen van branche- en patiëntenorganisaties over locaties, gebieden, of specifieke aanspraken waar mogelijk knelpunten zitten.
Eind juni verwachten de NZa te kunnen rapporteren over verloskunde, fysiotherapie en logopedie. Dan zal ook worden ingegaan op de vraag of zorgverzekeraars met hun huidige contractering in het algemeen aan de zorgplicht kunnen voldoen.
Over het vervolgonderzoek naar de curatieve ggz zal de NZa een derde rapport opstellen. Omdat in de ggz de wachtlijsten soms te lang zijn, worden ook de wachttijden in deze analyse meegenomen.
De uitkomsten van deze analyses verwachten de NZa in oktober te publiceren.
