Na weer een dag vol gemor over de stijging van het eigen risico kwam woensdagmiddag het verlossende woord van de informateur zelf: het eigen risico in de zorg gaat komend jaar toch niet omhoog. De partijen die onderhandelen over een nieuw kabinet willen nog snel de wet veranderen om dat mogelijk te maken, heeft informateur Gerrit Zalm de Tweede Kamer laten weten.
De Kamer had eerder op de dag gevraagd om duidelijkheid. In de aanloop naar de verkiezingen was er geen enkele partij te porren voor een verhoging: ze pleitten voor verlaging of afschaffing. Toen dinsdag bleek dat het eigen risico met 15 euro stijgt naar 400 euro per jaar, brak het rumoer los. Politieke partijen, maar ook patiëntenorganisaties, zien dat eigen risico als een boete op ziek zijn. Wie chronisch ziek is, is dat bedrag al vroeg in het jaar kwijt aan bijvoorbeeld medicijnen.
Zorgpremie
Aanvankelijk eindigde de middag na de toezegging van informateur Gerrit Zalm met tevreden reacties op het Binnenhof. Maar daarna kwam de mededeling van het ministerie van Volksgezondheid dat de zorgpremie in 2018 op jaarbasis nog eens met 10 euro omhoog gaat. Dat is nodig om het eigen risico volgend jaar gelijk te kunnen houden. Het ministerie schatte eerder al in dat de basispremie volgend jaar maandelijks met zo’n 6 euro zou stijgen.
Daar komt nu dus op maandelijks iets minder dan een euro bovenop. Dat viel ook weer niet in goede aarde en diverse partijen in de Tweede Kamer reageerden boos. De PVV sprak over bedrog en een belachelijke sigaar uit eigen doos. DENK had het over een rotsysteem en 50PLUS noemde het een troostprijsje.
De PvdA uitte kritiek op de hele gang van zaken. Volgens Henk Nijboer rammelt het “staatsrechtelijk” dat een coalitie in wording via een informateur een minister van een vertrekkend kabinet opdracht geeft met spoed een wet te wijzigen om een voorstel mogelijk te maken. De SP en GroenLinks pleitten voor een “betere manier” of andere oplossing om de verwachte kosten van 150 tot 170 miljoen euro op te vangen, die ontstaan nu de eerder geplande verhoging van het eigen risico naar 400 euro wordt teruggedraaid.
Zorgtoeslag
Mona Keijzer van het CDA, dat samen met VVD, D66 en ChristenUnie het nieuwe kabinet wil vormen, verdedigde de verhoging van de zorgpremie als “gevolg van de keuze” het eigen risico niet te laten stijgen. Verder wees ze erop dat mensen tot een bepaald inkomen worden gecompenseerd omdat hun zorgtoeslag wordt verhoogd.
Carla Dik-Faber (ChristenUnie) zag de premieverhoging eveneens als onvermijdelijk: “Daar kunnen we niet omheen” om de totale zorg te kunnen betalen. Ook zij benadrukte dat mensen met een smalle beurs “volledig worden gecompenseerd”.
Haast
Nu VVD, CDA, D66 en ChristenUnie verhoging van het eigen risico willen voorkomen, is haast geboden. Ze moeten voor 1 oktober de wet wijzigen, zodat zorgverzekeraars de veranderingen kunnen verwerken in hun premies. “Vandaag scheppen we helderheid”, maar “we moeten nu heel snel handelen”, zei ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers.
Segers is tevreden dat het besluit nog op tijd kon worden genomen. Het was al langer onderwerp van discussie, maar lag nu eenmaal nog op de formatietafel, zei hij. Het regeerakkoord is nog niet af en daarom is de stap van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie bijzonder, maar de vier partijen zijn al zover met de vorming van hun nieuwe kabinet dat dit besluit volgens hem “niet ontijdig” is. (ANP)
