medical pills and tablets in euro bank notes money costs symbol
De prijzen die kankercentra en ziekenhuizen voor dure geneesmiddelen betalen lopen binnen Europa sterk uiteen, zonder dat hier een duidelijke verklaring voor bestaat. Dat blijkt uit onderzoek in vijftien landen onder leiding van Wim van Harten van het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam.
De prijsverschillen blijken vooral in de kortingen te zitten die de farmaceuten zorgaanbieders geven. Deze kortingspercentages lopen per land uiteen van enkele procenten tot meer dan 50 procent. Voor sommige middelen zijn verschillen gevonden die tot 58 procent van de hoogste prijs belopen.
Nederland komt er bij deze kortingen bekaaid vanaf. Voor zeven van de negen onderzochte middelen staat Nederland in de top 3 van landen met de hoogste prijzen.
Onderhandelen
De onderzoekers zeggen de oorzaak van de prijsverschillen op basis van het onderzoek niet te kunnen verklaren. Het is daarom van groot belang dat er meer transparantie ontstaat over het prijsbeleid van de farmaceutische industrie, vindt onderzoeksleider Van Harten. “Daarnaast is het noodzakelijk dat overheden beter samenwerken om gunstiger prijzen voor deze dure kanker geneesmiddelen te kunnen bedingen. Het blijkt dat er ruimte voor onderhandeling is.”
Uit het onderzoek komt naar voren dat de prijsverschillen in ieder geval niet gerelateerd kunnen worden aan nationale inkoopafspraken of het bruto nationaal product per inwoner. Het onderzoek toont verder aan dat de huidige gehanteerde kosteneffectiviteitsanalyses onnodig negatieve resultaten laten zien. Deze analyses zijn gebaseerd op officiële lijstprijzen, terwijl de prijzen in de praktijk lager zijn. Dit kan er volgens de onderzoekers toe leiden dat veelbelovende geneesmiddelen onnodig aan patiënten worden onthouden.
Uitbreiding zorgbudget
Naast meer transparantie pleiten de onderzoekers voor nieuwe betalingsmodellen waarin niet zozeer volume van geneesmiddelverkoop, als wel innovatie en toegevoegde waarde worden beloond. Hoewel Van Harten mogelijkheden voor kostenbesparing ziet, denkt hij dat uitbreiding van het zorgbudget uiteindelijk noodzakelijk is. “In de nabije toekomst dienen zich veel nieuwe, voor patiënten veelbelovende middelen aan, waardoor meer geld voor nieuwe medicijnen onvermijdelijk is”, stelt Van Harten.
In Nederland laaide juist deze week de discussie over dure kankergeneesmiddelen op, nadat het Zorginstituut in een conceptadvies adviseerde om het longkankermiddel Nivolumab niet te vergoeden. Volgens KWF kankerbestrijding is het “ontoelaatbaar dat patiënten om financiële redenen geen toegang krijgen tot behandeling”. KWF Kankerbestrijding doet daarom een hernieuwd beroep op de farmaceuten om de prijzen van geneesmiddelen te verlagen. Alleen dan komen en blijven innovatieve medicijnen als nivolumab beschikbaar voor patiënten.
De onderzoeksresultaten rond de Europese prijsverschillen verschijnt op vrijdag 4 december in het vooraanstaande tijdschrift Lancet Oncology. Behalve onderzoekers van het Antoni van Leeuwenhoek werkten ook wetenschappers in Cambridge, Parijs en Aviano, Italië, aan het onderzoek mee.