[M] STANISLAV / stock.adobe.com
Dat is een van de belangrijkste conclusies van de EY Barometer Gezondheidszorg, waarbij de jaarverslagen over 2023 de basis zijn. “Wat opvalt, is dat de academische ziekenhuizen de hoogste rating hebben en de algemene ziekenhuizen de laagste. Omvang heeft bij ziekenhuizen een significante impact op hun resultaten”, aldus Ralph Poulssen. associate partner van EY.
Zbc’s en umc’s presteren financieel nog beter dan het jaar ervoor. De revalidatiecentra en de jeugdzorg kwamen echter nog dieper in de problemen. Zo halen umc’s een gemiddeld rendement van 2,3 procent, maar de RIBW’s (Regionale Instellingen voor Beschermd Wonen) zitten op 0,2 procent.
Jaarverslag niet gedeponeerd
EY wijst op het opvallend hoge aantal zorgorganisaties dat het jaarverslag nog niet heeft gedeponeerd: volgens het accountants- en adviesbureau vaak een teken van financiële issues. De zorgsector presenteerde redelijk goede cijfers over 2023, maar schone schijn bedriegt aldus EY. De betere resultaten zijn voor een groot deel te danken aan één externe factor: gestegen rente. Hierdoor ontvangen instellingen met grote reserves meer geld op hun rekening.
EY noemt als voorbeeld van de verschillen onder andere de gehandicaptensector. Gemiddeld lijkt het allemaal stabiel. Echter, sommige instellingen hebben een solvabiliteit van ruim 70 procent, terwijl andere lager scoren dan 30 procent. De winstmarges (EBITDA) kelderen, aldus EY, maar ook hier worden de negatieve effecten deels gedempt door extra rente-inkomsten. Deze sector heeft relatief veel cash.
Nul of 4 procent rente
Niet alle zorginstellingen gaan slim om met hun banktegoeden: “Sommige gehandicaptenorganisaties weten 3 procent rente te realiseren, terwijl anderen niet verder komen dan 0,5 procent.” In de ziekenhuissector zijn die verschillen groter. Sommige krijgen 4 procent rente, terwijl enkelen niets ontvangen. “Adequaat rentebeleid is daarom van belang, want dat kan extra geld opleveren”, aldus EY.
Het verschil in financiële prestaties tussen gehandicapten- en ouderenzorg is flink opgelopen. De ouderenzorg verdubbelde haar resultaat, terwijl de gehandicapten-instellingen nauwelijks beter presteerden dan in 2022. Binnen de ggz tekent zich ook duidelijk een verdeling af tussen de betere en minder goede organisaties: de helft van alle rentebaten in de ggz werden binnen geharkt door de vijf grootste organisaties.
Instellingen met rode cijfers stijgt
Het rendement in de zorgsector is 0,6 procentpunt gestegen naar 1,5 procent. “Opmerkelijk”, zegt Rob Leensen, partner bij EY, “omdat de EBITDA-marge met slechts 0,1 procentpunt is gestegen. Dit verschil wordt veroorzaakt door lagere kapitaallasten, nagekomen baten en hogere rentebaten. Wij verwachten dat het aantal instellingen dat rode cijfers schrijft, oploopt richting 250” (van de 768 zorgorganisaties die hun jaarverslag indienden).
Door de lichte stijging van de EBITDA en de omzetgroei is de rating van de sector terug op het niveau van bbb-. Hierdoor kan die als ‘kredietwaardig’ worden beschouwd. Volgens Poulssen is het de vraag of deze bbb-rating houdbaar is: “Het beeld over 2023 is duidelijk geflatteerd. We verwachten dat door late deponeringen de gemiddelde EBITDA lager zal uitvallen.”
