Het lukt instellingen voor psychiatrische zorg niet om de isoleercel niet meer te gebruiken. Ggz-instellingen sloten zelfs meer psychiatrisch patiënten op tussen 2014 en 2017, stelt het ANP afgelopen week. Volgens GGZ Nederland klopt dit niet en is het aantal separaties wel gedaald.
Het aantal separaties staat wellicht niet op nul, maar zijn zeker wel gedaald, zo stelt GGZ Nederland op haar website. De huidige beschikbare cijfers zijn hoog over en niet gespecificeerd volgens de branchevereniging. Zonder context zeggen deze cijfers niet veel.
Manifest
Twaalf ggz-instellingen spraken in 2016 in het Dolhuys Manifest de ambitie uit om in 2020 geen patiënten meer gedwongen in te sluiten in een separeerverblijf. Drie jaar later staat de sector volgens GGZ Nederland nog steeds achter die intentie. GGZ Nederland stelt dat de sector zich de afgelopen jaren heeft ingezet om zo min mogelijk te separeren en hier alternatieven voor te vinden. Over het algemeen versterkt insluiting in een separeerverblijf namelijk angst en wanhoop en dat kan voor patiënten traumatiserend zijn.
Meer eigen regie
Een positieve nieuwe ontwikkeling die GGZ Nederland noemt, is de extra beveiligde kamer (EBK). Wanneer een patiënt echt in crisis is en een dwangopname nodig is, wordt er zoveel mogelijk ingezet op de EBK. Hoewel de kamer wel op slot kan, heeft de patiënt binnen de kamer meer eigen regie. Daardoor voelt deze vrijheidsbeperking als minder groot. Via een glazen wand is er continue contact mogelijk met een verpleegster en de luxaflex die daarvoor hangt kan de patiënt zelf bedienen. In de kamer is een toilet, intercom en mediazuil aanwezig. Om patiënten tijdig tot rust te laten komen en escalatie te voorkomen zijn er ook prikkelarme afzonderingskamers gekomen.
De EBK wordt ook geregistreerd als separatie, terwijl dit een andere vorm van insluiting is. Hetzelfde geldt voor patiënten die zelf vragen om een prikkelvrije ruimte. Daardoor zijn de beschikbare cijfers die door de ANP genoemd worden niet juist, zo stelt GGZ Nederland.
HIC-methodiek
Met het Dolhuys Manifest werd ook een start gemaakt aan de methodiek High & Intensive Care (HIC). Deze methodiek richt zich op contact maken in psychiatrische crisis en de-escaleren. Sinds de methodiek wordt er meer één op één en proactief gewerkt. Dat draagt bij aan de kwaliteit van zorg op gesloten opname afdelingen. Insluitingen in een separeerverblijf zijn volgens GGZ Nederland door de methodiek afgenomen. De HIC-behandeling sluit ook aan op intensieve ambulante behandeling thuis (IHT). Daardoor zijn minder en kortere opnames nodig.
Familie
De omgang met patiënten en familie is sinds het manifest ook veranderd. Waar mogelijk vindt afstemming plaats tussen de patiënt, familie en de behandelaren. Rondom dwang-en drangmaatregelen wordt ingestoken op een herstelgerichte visie, waarbij het in contact blijven met de patiënt en hem zoveel mogelijk in eigen omgeving behandelen centraal staat.
Voortgang
Voor het einde van het jaar, wanneer het Dolhuys Manifest afloopt, organiseert GGZ Nederland samen met cliëntenorganisatie MIND een bijeenkomst om terug te kijken op wat er met elkaar is bereikt en een nieuwe gezamenlijke ambitie te formuleren.