Verpleeghuizen zijn niet verplicht om airconditioning te hebben en als het aan minister De Jonge van VWS ligt zal die verplichting er ook niet komen. Dus moeten verpleeghuizen zoeken naar andere manieren van verkoeling.
Gezondheidsinstituut RIVM heeft deze week het Nationaal Hitteplan voor heel Nederland afgekondigd, want de temperatuur is vier dagen op een rij boven de 27 graden. Het warme weer is voornamelijk een bedreiging voor de gezondheid van ouderen, omdat hun temperatuurregulatie doorgaans slechter is. Ook ervaren zij minder dorstgevoel.
Goed drinken en eten
Het is aan de verpleeghuizen zelf om voor een aangenaam woonklimaat te zorgen. Wat kunnen medewerkers doen om de situatie van de ouderen tijdens de hitte draaglijk te maken? Een woordvoerder van ActiZ, de branchevereniging van bijna 400 organisaties die actief zijn op het gebied van zorg en ondersteuning aan ouderen, (chronisch) zieken en jeugd, zegt dat verpleegkundigen extra alert zijn op signalen van oververhitting. Ook letten ze er op dat ouderen zich niet te warm kleden en dat ze voldoende vocht binnen krijgen. Ook worden er activiteiten worden gedaan die niet zo inspannend zijn en dat de koele faciliteiten ook voor mensen in de wijk toegankelijk zijn.
Kennisorganisatie Vilans schrijft dat medewerkers van verpleeghuizen ouderen er regelmatig aan moeten herinneren om te drinken. “Naast drinken is goed en gezond eten natuurlijk ook van belang. Bij voorkeur groenten en fruit. Deze bevatten veel water en zijn een bron van vitamines en zouten”, schrijft de kennisorganisatie voor langdurige zorg. Verzorgingstehuizen moeten bovendien in kaart brengen welke ouderen extra risico lopen, zoals cliënten met hartklachten, diabetes, of overgewicht. Volgens Vilans is er ook een rol weggelegd voor mantelzorgers om ouderen te helpen om te gaan met het warme weer.
Aircomotie
Dat in veel verzorgingshuizen geen airconditioning is, is een doorn in het oog van Tweede Kamerlid Fleur Agema (PVV). Zij diende begin juli een motie in waarin zij verzoekt dat airconditioning wordt opgenomen in het programma van eisen voor een Wlz-instelling en kreeg bijval van haar collega’s. Ze stelt voor om de nieuwe regel op te nemen in de AMvB, waar artikel 8.1.1, dat gaat over de beginselen van de Wlz, naartoe is verhuisd.
De motie werd echter afgewezen door minister De Jonge van Volksgezondheid, Sport en Welzijn. Tijdens de vergadering op 4 juli, waar de motie ter sprake kwam, gaf de minister aan dat het niet past bij de huidige rol- en taakverdeling om een dergelijke eis op te nemen in de wet. “Als de inspectie langskomt en er is inderdaad een temperatuur waarin je zelf ook niet zou willen zitten, zijn er ook nu al allerlei mogelijkheden om verpleeghuizen daarop aan te spreken.”
Wooncomfort
De Jonge schrijft in een kamerbrief van 15 juli: “Ik concludeer dat er diverse waarborgen zijn in de geldende wet- en regelgeving voor een aangenaam woonklimaat in verpleeghuizen.” Hij verwijst naar het Bouwbesluit 2012, waarin eisen zijn opgenomen waaraan zorginstellingen moeten voldoen. Die zijn er volgens hem op gericht dat bewoners veilig en gezond kunnen wonen, het gaat hierbij bijvoorbeeld om eisen die betrekking hebben op daglicht en luchtverversing. De Jonge noemt ook het Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg, dat bij het thema wonen en welzijn eisen aan het wooncomfort in verpleeghuizen.
De woordvoerder van ActiZ geeft aan dat op nieuwe verpleeghuislocaties veelal al klimaatbeheersing aanwezig is. Op oudere locaties is het volgens de branchevereniging aan zorgorganisaties om te kijken wat ter plekke de beste oplossing is om het koel te houden op warme dagen. Dat kan soms met hulp van klimaatbeheersing, maar niet altijd. “Sommige bestaande bebouwing leent zich er niet voor en dan kan het zijn dat kwetsbare ouderen juist in een te koude omgeving komen te zitten en last krijgen van hun luchtwegen.” Zorginstellingen kunnen dan bijvoorbeeld zonwering, schaduwrijke beplanting en ventilatoren te gebruiken om ruimtes koeler te maken.