In de gehandicaptenzorg verdwijnt de komende jaren mogelijk bijna een vijfde van het huidig aantal arbeidsplaatsen. Dat becijfert onderzoeksbureau SEO op basis van onderzoek onder 53 instellingen voor gehandicaptenzorg.
SEO Economisch Onderzoek becijfert dat dit jaar circa 7300 arbeidsplaatsen verdwijnen. In 2015 gaat het om ruim 8600 arbeidsplaatsen. In 2017 zijn er uiteindelijk 15 duizend tot ruim 29 duizend arbeidsplaatsen minder dan in 2013, zo voorziet SEO: een daling van de werkgelegenheid van 9 tot 18 procent.
Arbeidsmarkteffect
Opdrachtgever Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) erkent dat er een ruime marge zit tussen de scenario’s die SEO doorrekent. “Welk scenario werkelijkheid wordt hangt af van het inkoopbeleid van vooral gemeenten”, stelt de VGN met het oog op de nieuwe rol van de gemeenten binnen het gedecentraliseerde zorgstelsel.
Volgens VNG is het inmiddels wel duidelijk dat de gemeenten geen rekening houden met de arbeidsmarkteffecten van hun beleid. Tezelfdertijd krijgt de gehandicaptenzorg steeds nadrukkelijker te maken met het gestapelde effect van de aanhoudende onduidelijkheid bij de inkoop, oplopende frictiekosten en een sterke stijging van administratieve lasten. Dit alles leidt er volgens de VGN toe dat zorgkantoren en gemeenten harder bezuinigen dan in het landelijke beleid is afgesproken.
De SEO-onderzoekers onderschrijven de observaties van VGN. Zo merkt SEO op dat gemeenten een ruime risicomarge hanteren en hogere apparaat-kosten hebben dan de zorgkantoren, omdat de gemeenten schaalvoordelen missen. Ook gebruiken gemeenten een deel van het budget om expertise op te bouwen.
Korting
Door dit alles hanteren gemeenten kortingen van 20 tot 25 procent op het Wmo-budget. Daarbij komen nog eens uitvoeringskosten die naar schatting 1 procent tot 4 procent van het totale Wmo-budget bedragen. Ook de kosten van wijkteams komen ten laste van Wmo-budget, en bedragen naar schatting 10 procent van het WMO budget. Daarnaast reserveren verschillende gemeenten een frictiebudget om risico’s op te vangen. Dit kan oplopen tot 5 procent van het budget voor de inkoop van aanvullende zorg in 2015.
De VGN waarschuwt dat vooral jongere medewerkers worden getroffen door het gemeentelijke inkoopbeleid. Omdat het veelal werknemers betreft met een gespecialiseerde MBO-opleiding en weinig werkervaring, zal het voor hen lastig zijn om weer aan het werk te komen, denkt VGN. Met het voorziene banenverlies komt volgens de VGN ook de kwaliteit van zorg voor zeer kwetsbare mensen onder druk te staan. De VGN roept daarom staatssecretaris Van Rijn van VWS en minister Asscher van Sociale Zaken & Werkgelegenheid op om maatregelen te nemen.
