‘Geld is niet de beperkende factor, het gaat om leiderschap.’ Toen Michel van Schaik een stelling van deze strekking op Twitter poneerde kwam er veel bijval, maar ook veel boosheid. “Het ligt gevoelig, maar men is het over eens dat er veel geld in de sector zit. Er wordt niet bezuinigd, zorgkosten zullen blijven stijgen, ook de komende jaren”, zegt de directeur gezondheidszorg bij de Rabobank.
Van Schaik reageert hiermee op berichtgeving dat de rendementen in de zorgsector zo afgekalfd zijn dat het eigenlijk niet meer zou lonen om in de zorg te investeren. “Wij zien dat ook, de rendementen staan onder druk, maar de lucht is er niet uit. Het suggereert dat er meer geld bij moet en dat is niet zo”, zegt de bankdirecteur dinsdagmiddag bij Dienen of Dicteren, het Skipr-event over het nieuwe leidinggeven in de zorg.
Vicieuze cirkel
Volgens Van Schaik zit de zorg in een vicieuze cirkel. “Er doet zich een incident voor, dat krijgt aandacht tot in de politiek en dan komt er geld bij. Als ik met bestuurders in de care spreek die hun zaken goed voor elkaar hebben en die er nu 1.9 miljard krijgen, dan hoor ik: ik weet niet waar ik dat geld aan moet uitgeven.”
De zorg moet het dan ook over een heel andere boeg gaan gooien, vindt Van Schaik. Hij stelt dat er veel zorg wordt geleverd die weinig bijdraagt aan de kwaliteit van leven van patiënten en cliënten. “Wat voeg ik aan waarde toe aan het zorglandschap? Er zijn te weinig organisaties die deze fundamentele vraag durven stellen en ook durven zeggen: als ik niet voldoende waarde toevoeg, moet ik ermee stoppen. Ook bij de Rabobank gaan er duizenden mensen uit, niet omdat we het leuk vinden om mensen te ontslaan, maar omdat we bezig zijn ons klaar te maken voor de toekomst. Er komen zo ook weer banen bij.”
Vitaliteit
Behalve de existentiële vraag stellen, zou de zorg ook moeten investeren in een ‘vitaliteitsmodel’, in plaats van het huidige ‘reparatiemodel’. “Mensen worden dikker, eenzamer en ouder en meer mensen overlijden aan de gevolgen van dementie. Daarnaast zie je ook gezondheidsproblemen juist op jonge leeftijd. Dat heeft alles te maken met leefstijl.” Het nieuwe leiderschap in de zorg vraagt volgens Van Schaik dan ook om een visie op gezondheid, zoals die bijvoorbeeld onder aanvoering van Machteld Huber wordt beschreven als ‘positieve gezondheid’.
Het begint volgens de bankdirecteur niet bij zorgverzekeraars of banken, maar bij zorgorganisaties. “Als je visie laat zien, zullen zorgverzekeraars openstaan voor een meerjarencontract en zal ook de bank open staan voor je plannen.”