road block für springermedizin.de/onko, 6/2014 Publikationsname / Publikationsnummer / E-Tag TT.MM.JJJJ (optional)
Tot nu toe hebben zich vierhonderdveertig schuldeisers aangediend bij de curatoren van het failliete Slotervaart Ziekenhuis. Het bedrag aan vorderingen is ongeveer 27 miljoen euro. Daarnaast is er nog een hypotheekschuld van acht miljoen bij huisbank ING. Tegelijkertijd blijken er tientallen geïnteresseerden te zijn voor de panden en percelen van het ziekenhuis. Maar Amsterdam werpt een ‘hindernis’ op om die optimaal ten gelde te maken, zeggen de curatoren. De gemeente heeft het voorkeursrecht bij verkoop.
Dat blijkt uit het eerste faillissementsverslag dat de curatoren op 9 januari publiceerden. “Over de voorlopige vooruitzichten voor crediteuren op enige uitkering en de termijn van de afwikkeling kunnen de curatoren geen enkele uitspraken doen”, staat in het verslag. Om schuldeisers te kunnen betalen willen de curatoren het ziekenhuispand en het terrein voor “zo veel mogelijk” verkopen, zegt curator Marc van Zanten in een toelichting.
Voorkeursrecht
Daarin vindt hij de gemeente op zijn pad. Het voorkeursrecht kan gelden voor zorginstellingen met WTZi-toelating en verplicht die als ze percelen verkopen die eerst aan te bieden aan de gemeente. “Amsterdam belooft een marktconforme prijs te bieden als ze kopen”, zegt een woordvoerder van de curatoren. “Maar bij zoveel geïnteresseerden zouden we waarschijnlijk een veel hogere prijs kunnen vragen omdat ze tegen elkaar op kunnen bieden.”
Geheim document
Opvallend is dat het College van B&W van Amsterdam pas op 6 november besloot dat voorkeursrecht op Slotervaart te vestigen. Dat is bijna twee weken nadat het faillissement van Slotervaart werd uitgesproken. De curatoren hebben half december – nadat de grootste drukte van de plotselinge sluiting voorbij was – een bezwaarschrift ingediend tegen het besluit. Omdat in het collegebesluit naar een document wordt verwezen dat voor onbepaalde tijd de status ‘geheim’ heeft, gingen de curatoren over tot een voor hen ongebruikelijke stap. Ze dienden een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur. “Zo’n Wob-verzoek is voor journalisten heel gewoon”, aldus de woordvoerder van de curatoren, “maar binnen ons vak gebeurt dat eigenlijk nooit.” De beheerders van het failliete ziekenhuis verwachten overigens niet dat ze op korte termijn de gewenste openbaarheid gaan krijgen.
Vorderingen
Dat de curatoren het maximum uit de ‘stenen van het Slotervaart’ willen halen, is niet zo gek. In het faillissementsverslag valt te lezen dat de schuldeisers tot nu toe vorderingen van in totaal 26,6 miljoen euro hebben uitstaan. Daaronder valt ook de 5,2 miljoen euro schuld bij de Belastingdienst. De 7,7 miljoen euro hypotheekschuld komt hier nog bovenop.
De afwikkeling van het faillissement kost tot nu toe 7 miljoen euro. Die kosten nemen de verzekeraars voor hun rekening. Het bedrag is vooral gebaseerd op de kosten die zijn gemaakt voor de overdracht van patiënten en dossiers naar andere zorginstellingen in en rond Amsterdam. Het grootste deel daarvan zijn personeelskosten. MC Slotervaart heeft het dienstverband van 130 medewerkers tot 1 februari verlengd en moest daarnaast dure externe krachten inhuren. Het failliet van het ziekenhuis heeft geleid tot de beëindiging van het dienstverband van bijna duizend medewerkers.
Zorgverzekeraars
Uit het faillissementsverslag valt verder op te maken dat het Slotervaart in 2017 een verlies leed van 2,3 miljoen euro. Tot en met september 2018 bedroeg het verlies 5,8 miljoen. In het verzoekschrift voor surseance van betaling is te lezen hoe die mede is ontstaan. Reorganisaties vanaf 2014 bleken niet afdoende, waardoor het operationele resultaat negatief bleef en er liquiditeitsproblemen ontstonden. Kort gezegd: de uitgaven waren hoger dan de inkomsten vanuit de zorgverzekeraars. Dat kwam vooral door de inhuur van extern personeel. “Plannen voor een ingrijpende reorganisatie van MC Slotervaart werden door de zorgverzekeraars niet gesteund. Ook steunden de zorgverzekeraars niet het plan om het ziekenhuis gecontroleerd af te bouwen en uiteindelijk te sluiten”, aldus het surseanceverzoek.
Schuldvraag
De curatoren hebben nog geen gedetailleerd onderzoek naar de schuldvraag en de oorzaak van het faillissement gedaan. Dat volgt de komende tijd. Daarnaast doen een onafhankelijke onderzoekscommissie, de IGJ, de NZa en de Onderzoeksraad voor Veiligheid onderzoek naad het faillissement en de afwikkeling daarvan. Volgens Van Zanten zou zoiets voortaan in betere banen moeten worden geleid. Zo’n abrupte stop zorg alleen maar voor onzekerheid en onrust bij patiënten en in de maatschappij. Dat kan worden voorkomen door het invoeren van een stille bewindvoerder, bepleit Van Zanten in het FD.
