Gemeenten proberen ouderen uit kostenoverwegingen in verpleeghuizen te krijgen. Dit schrijft branchevereniging ActiZ, de branchevereniging van verpleeg- en verzorgingshuizen, kaart dit aan in een brief aan de Tweede Kamer.
Aangezien verpleeghuiszorg onder de Wet langdurig zorg (Wlz) valt, biedt afwenteling gemeenten financieel voordeel. Thuiswonende ouderen kosten de gemeenten juist geld in de vorm van ondersteuning en woningaanpassingen. ActiZ, de branchevereniging van verpleeg- en verzorgingshuizen, kaart de kwestie aan in een brief aan de Tweede Kamer. De branchevereniging hoopt dat de Kamer het onderwerp vandaag tijdens een debat over de langdurige zorg wil aansnijden. ActiZ gaat af op signalen van verschillende zorgorganisaties. Het is voor het kabinet een heikel punt, want deze week bleek dat er minder mensen thuis zijn blijven wonen dan voorspeld. Staatssecretaris Van Rijn zei deze week dat hij de 250 miljoen die gemeenten hiermee overhouden, wil terugnemen. De gemeenten zijn daar boos over.
ActiZ wijst er op dat het voor gemeenten te gemakkelijk is om ouderen in een instelling opgenomen te krijgen. Als iemand thuiszorg aanvraagt, een taak van de gemeente, dan vindt er een keukentafelgesprek plaats en wordt er eerst bekeken wat de cliënt nog zelf kan en of familie en naasten als mantelzorgers kunnen optreden. Voor opname in een verpleeghuis hoeft dit allemaal niet. Dat is althans niet vastgelegd in de Wet landurige zorg, stelt Actiz. Het CIZ, dat beoordeelt of iemand naar een verpleeghuis mag, kijkt alleen naar het ziektebeeld.
Versnippering
ActiZ wijst er ook op dat het zorgaanbod te versnipperd is. Doordat gemeenten en verzekeraars deze zorg vaak los van elkaar inkopen, kunnen zorgorganisaties geen samenhangend pakket leveren en bestaat het risico dat cliënten verschillende zorgverleners over de vloer krijgen, die allemaal maar een stukje van de zorg mogen doen. Op deze manier komt niet de cliënt centraal, maar de zorginkoop centraal te staan, aldus ActiZ.
Daarnaast zijn volgens ActiZ de randvoorwaarden voor het vernieuwde zorgaanbod niet op orde. Bijna negen van de tien aanbieders heeft met gemeenten geen afspraken kunnen maken over het verminderen van administratieve lasten, zo blijkt uit een enquête van ActiZ. 65 Procent geeft aan dat er met gemeenten geen meerjarencontracten zijn gelsoten. Ook blijken de tarieven vaak niet kostendekkend. Ruimte voor investeringen in vernieuwingen krijgen zorgorganisaties zo niet.
Kaalslag
Op groond van dit alles weerspreekt ActiZ de conclusie van staatssecretaris Van Rijn dat de transitie van de langdurige zorg “zorgvuldig wordt uitgevoerd” en “beheerst verloopt”. “ActiZ constateert dat de rooskleurige conclusie van Van Rijn wel in tegenspraak is met de enorme kaalslag die er op het gebied van huishoudelijke hulp plaatsvindt en nu al resulteert in grote aantallen ontslagen”, schrijft ActiZ. “De dienstencheque die ervoor moest zorgen dat de hulp voor hen die het nodig hebben beschikbaar en betaalbaar blijft, komt in de meeste gemeenten nog steeds niet goed van de grond. Ook vragen we de staatssecretaris om erop toe te zien dat gemeenten kostendekkende tarieven hanteren bij de inkoop van hulp bij het huishouden.”