Dat staat in een advies van de Gezondheidsraad aan minister Hugo de Jonge van VWS. Op verzoek van VWS heeft de raad donderdag een advies gegeven over de verdeling van de vaccins tegen corona, omdat er volgend jaar niet direct voor iedereen een vaccin beschikbaar is. Het RIVM denkt dat er pas begin 2022 voor iedereen voldoende vaccins zijn.
Alleroudsten
De Gezondheidsraad verwacht dat de grootste gezondheidswinst kan worden behaald door de vaccins eerst aan te bieden aan de alleroudsten (85-plussers) met een “ernstige aandoening”. Als ze zich niet kunnen of willen inenten komen medewerkers die deze groep mensen verzorgen in aanmerking voor een vaccin – dat geldt ook voor mantelzorgers die hen zorg en hulp verlenen. Reden is dat zij een besmettingsrisico vormen voor deze groep zeer oude en zieke mensen. Vervolgens komen de 80-plussers in aanmerking, de 75-plussers etc.
Iemand heeft een “ernstige aandoening” als hij een afwijking of functiestoornis heeft van luchtwegen of longen, een chronische hartfunctiestoornis heeft of diabetes. Bovendien horen er patiënten bij met een nierfunctiestoornis of een immuunstoornis. Ten slotte mag iedereen met een verstandelijke beperking (in instellingen en verpleeghuisbewoners) een vaccin ontvangen.
60-plussers
Als tweede groep wijst de Gezondheidsraad de minder oude 60-plussers aan met een ernstige aandoening. Als derde groep is de rest van de 60-plussers aan de beurt – ook als ze geen aandoening hebben. Ten slotte kan het personeel in de zorg aanspraak maken op het coronavaccin. De minister mag besluiten het zorgpersoneel sneller vaccineren als de continuïteit van de zorg risico loopt.
“Een belangrijk principe bij de verdeling van de schaarse middelen tijdens een pandemie is het maximaliseren van de gezondheidswinst voor de bevolking als geheel”, schrijft de Gezondheidsraad in haar advies. De raad kiest ervoor om zoveel mogelijk levens te redden, boven de keuze zoveel mogelijk levensjaren te besparen. “Bovendien is dat helder en eenduidig.”
Ontwrichting
Bij het advies hebben twee andere factoren een rol gespeeld: behoud van de infrastructuur van de samenleving om “maatschappelijke ontwrichting te voorkomen” – zoals het mogelijke gevaar van afschalen van de reguliere zorg. De derde factor die heeft meegewogen is dat door een intelligente inzet van het vaccin de verspreiding van het covid19-virus zoveel mogelijk wordt tegengegaan.
In een reactie zegt minister De Jonge dat het advies “aansluit” bij eerdere adviezen van andere landen en bij de keuzes die het kabinet maakt om de doelen van de corona-aanpak te bereiken: “Tweede doel is dat we willen voorkomen dat de zorg overbelast raakt.” Het kabinet komt binnenkort met een plan dat gedetailleerder de volgorde bepaalt van wie aanspraak mag maken op een vaccin en wanneer.
Contracten fabrikanten
De Europese Unie heeft contracten gesloten met enkele fabrikanten voor de levering van meer dan een miljard vaccins: AstraZeneca (het Oxfordvaccin), Pfizer, Janssen Vaccines, Sanofi/GSK, Moderna en CureVac. Nederland heeft recht op 50 miljoen daarvan, met een optie op ongeveer 19 miljoen extra. Daarvoor is gekozen, omdat VWS niet weet welke fabrikant het eerste kan leveren. Verder speelt mee dat bij alle vaccins twee keer moet worden ingeënt, behalve bij het vaccin van Janssen.