“Vrijheid zonder verantwoordelijkheid is een misdaad”, zegt Greet Prins. De bestuursvoorzitter van zorgorganisatie Philadelphia citeert de filosoof en schrijver Jean Paul Sartre op de Health and Care Day, die woensdag voor de vijfde keer in Apeldoorn plaatsvindt.
Empowerment is het thema van deze editie van de Health and Care Day. Prins, naast zorgbestuurder ook lid van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, spreekt over de manier waarop Philadelphia zowel cliënten als medewerkers vooral de kans wil geven om het eigen potentieel te ontsluiten. “Uiteindelijk gaat het om geluk”, zegt de bestuurder. “En een groot deel van geluk is de mogelijkheid om het beste uit jezelf te halen.”
VW-logo
Het geluk van cliënten ligt voor een deel in handen van zorgverleners, stelt Prins. Dat geluk kan soms in kleine dingen zitten; een biertje kunnen drinken, de dag doorbrengen met een familielid, met een Volkswagen-logo op je fiets rondrijden, het zijn wat voorbeelden die cliënten in een video van Philadelphia opnoemen.
De zorgorganisatie streeft ernaar om op dat niveau zorg te verlenen. Dat vereist volgens Prins soms wat creativiteit, maar vooral echte aandacht voor wat de cliënt nodig heeft en wil. Die individuele aandacht hoeft niet altijd meer te kosten, zegt Prins. “Voor de dingen die je wel doet, kun je vaak ook veel schrappen. Zo hadden wij een ernstig lichamelijk beperkte cliënte, voor wie een breed pakket aan zorg beschikbaar werd gesteld. Maar zelf wilde zij eigenlijk maar een ding en dat was zelfstandig naar het toilet kunnen gaan. Zodra ze dat kon, had zij al stuk minder zorg nodig.”
Regel-arm
Het geluk van medewerkers zit volgens Prins voor een groot deel in de vrijheid om het eigen vak goed te kunnen uitoefenen. In reactie op signalen over de alsmaar toenemende regeldruk besloot Philadelphia in 2013 om regel-arm te worden, maar dat ging niet in een keer goed. “Het werd een chaos”, zegt Prins. “Ieder van onze locatie had zo zijn ideeën over welke regels wel konden worden gemist.”
De organisatie maakte een pas op de plaats om het project in 2015 en 2016 weer op te pakken. “Maar nu is er vooraf een minimum aan regelgeving aan de locaties meegegeven, zoals bepaalde regels voor brandveiligheid en medicatieveiligheid. Daarnaast mocht ieder team zelf beslissen welke regels het nodig had en welke niet.”
In 2017 is Philadelphia ook gestart met het toepassen van zelforganisatie, waarmee de teams ook weer een stuk vrijheid krijgen, maar – zo benadrukt Prins – vooral ook een stuk verantwoordelijkheid. Per locatie is er dan ook altijd een eindverantwoordelijke. “Zelforganisatie betekent ook het onderhouden van je vakmanschap. Samenwerking en zelfdiscipline zijn essentieel”, aldus Greet Prins.