Dat laat een recente studie zien die de richtlijnen in dertig landen met elkaar vergeleek. Arts-onderzoeker Charlotte Molenaar en oncologisch chirurg Gerrit Slooter van Máxima MC in Veldhoven vinden dat er een internationale richtlijn moet komen voor de maximale wachttijd tot de operatie bij dikke darmkanker. De tijd tot de operatie kan gebruikt worden om patiënten fitter te maken vóór de operatie. Molenaar en Slooter publiceerden hun onderzoek in The Lancet Oncology.
Dikke darmkanker is een veel voorkomende aandoening die vaak te genezen is met een operatie. Vaak is er al een langere tijd sprake van klachten voordat de patiënt wordt verwezen naar het ziekenhuis. De definitie van wachttijd blijkt te verschillen. Soms wordt als beginpunt gerekend de datum van het darmonderzoek, soms de uitslag van het pathologisch onderzoek, dan weer het behandelbesluit. Tussen deze punten kan drie weken verschil zitten.
Internationale richtlijn
In het onderzoek van Molenaar en Slooter zijn de richtlijnen in dertig landen vergeleken en die blijken totaal niet in relatie tot elkaar te staan. Zelden zijn ze gebaseerd op wetenschappelijk bewijs. Toch worden op basis van deze informatie nationale richtlijnen opgesteld voor de maximale duur tot de operatie. Slooter: “Op basis van de resultaten uit het onderzoek stellen wij voor om in alle onderzoeken en richtlijnen de datum van het pathologisch bewijs voor kanker als beginpunt van de wachttijd te gebruiken en de start van de behandeling als eindpunt.”
Wachttijd
De onderzoekers hebben in de literatuur tevens gezocht hoe lang of kort de wachttijd zou moeten zijn om geen risico te lopen ten aanzien van de overleving. Molenaar: “In ieder geval leidt een wachttijd niet tot een grotere kans op uitzaaiingen, grotere tumor of slechtere overlevingskansen. De Nederlandse richtlijn zegt dat patiënten binnen zeven weken moeten zijn gestart met een behandeling (de Treeknorm). Dat lijkt dus zeker verantwoord. In de praktijk is dit vaak vijf weken.”
Deze periode van vijf weken benut het behandelteam in Máxima MC met verbeteren van de conditie van de patiënt. Het is belangrijker om een patiënt goed voor te bereiden op een operatie dan sneller te opereren. Een prehabilitatie-programma van drie tot vier weken maakt patiënten fitter voor hun operatie. Dat leidt tot minder complicaties, een korter verblijf in het ziekenhuis, een betere kwaliteit van leven en een besparing in de zorgkosten.
Prehabilitatie
Máxima MC leidt een grote internationale studie naar de effecten van prehabilitatie. Het onderzoek wordt uitgevoerd in vijf landen. Het programma is intensief en bestaat uit training op kracht en conditie, inname van extra eiwitten en vitaminen, dieetadvies, stoppen met roken, mentale begeleiding met optimale voorlichting en correctie van bloedarmoede. Al deze factoren versterken elkaar om tot betere uitkomsten te komen voor onze patiënten. De resultaten van deze PREHAB-studie worden rond de zomer van 2021 verwacht.
