500740139
De hoeveelheid zorgvastgoed die is verhandeld is de afgelopen jaren fors gestegen. Vorig jaar ging bijna 600 duizend vierkante meter zorgvastgoed van de hand, tegen nog geen 200 duizend vierkante meter in 2012.
Dit is één van de bevindingen die naar voren komt uit de 9e Barometer Maatschappelijk Vastgoed. De grootste kopers van zorgvastgoed zijn gemeenten, woningcorporaties en particulieren. In totaal kocht deze groep vorig jaar 275 duizend vierkante meter aan, bijna drie keer zoveel als in 2012. De sterkste groei zit bij de marktpartijen; kochten zij in 2012 circa 25 duizend vierkante meter aan zorgvastgoed aan, vorig jaar was dit 225 duizend vierkante meter.
Aan de aanbodzijde zijn het logischerwijs vooral de zorginstellingen die in steeds hoger tempo vastgoed afstoten. In 2015 ging het om 350 duizend vierkante meter. Dit is ruim acht keer meer dan in 2012. Netto daalt de omvang van het bezit van zorginstellingen, omdat er meer wordt verkocht dan aangekocht.
De groeiende handel in zorgvastgoed weerspiegelt het veranderende wettelijke en beleidsmatige kader. Door het scheiden van wonen en zorg zien zorginstellingen zich genoodzaakt om zich te concentreren op hun kerntaak en vastgoed af te stoten. Volgens branchevereniging ActiZ overweegt circa een derde van de zorgorganisatie verzorgingshuizen te sluiten. Ook in de ggz en gehandicaptenzorg bestaat er als gevolg van ambulantisering en beddenreductie een sterke prikkel om vastgoed af te stoten.
Trends
De verwachting is dan ook dat de verhandelde volumes nog fors zullen stijgen, waarbij private partijen een steeds grotere rol zullen spelen. In de Barometer zijn enkele veelzeggende cijfers bijeen gebracht. Om de vergrijzing en de trend van langer thuis wonen op te vangen zijn er tot 2021 jaarlijks 44.000 geschikte seniorenwoningen nodig. Dit moet ten dele gerealiseerd worden uit de trasformatie van verzorgingshuizen. Daarnaast zullen ouderen in bestaande woningen aanpassingen laten verrichten om langer thuis te kunnen wonen. Dit vergt vaak grootschalige bouwkundige aanpassingen en investeringen in domotica. Volgens onderzoek van de Kamers van Koophandel kunnen deze investeringen tot en met 2040 oplopen tot wel 57 miljard euro.
Bewegingsruimte
Met zulke bedragen wordt de Nederlandse zorgvastgoedmarkt ook steeds aantrekkelijker voor buitenlandse investeerders, zo merken verschillende auteurs in de Barometer op. Dat de Nederlandse instellingen, tegen de economische trend in, een groeiende solvabiliteit en eigen vermogen kennen maakt ze extra aantrekkelijk voor externe partijen.
De 9e Barometer Maatschappelijk Vastgoed laat in ieder geval zien dat het verhandelde volume –ondanks de sterke groei- vooralsnog relatief beperkt is. “Met meer dan 50 miljoen vierkante meters aan zorgvastgoed is er volop bewegingsruimte”, constateert onderzoeker Lars Brugman in een bijdrage aan de Barometer.
