Vijftig procent van alle ziekenhuizen is aangesloten bij GS1, de organisatie die de standaard registratie van implantaten verzorgt. De andere helft heeft hierdoor nog geen inzicht in de artikelgegevens van medische producten, zoals implantaten, stelt GS1. Dit terwijl er sinds 1 januari 2019 een wettelijke verplichting is tot het registreren van implantaten.
De aanleiding voor de registratie van implantaten is een affaire uit 2012. Een Franse leverancier bleek borstimplantaten te leveren die een potentieel risico vormden voor de patiënt.
Zorgpartijen hebben nu tot 1 januari 2020 de tijd om te voldoen aan deze wettelijke verplichting voor het registreren van implantaten. Voor individuele zorgverleners betekent het dat zij implantaatgegevens in het dossier van de betrokken patiënt opnemen. Dit moeten zij doen op een manier dat ze het implantaat snel kunnen herleiden tot de patiënt. Zij moeten de implantaatgegevens ook kunnen verstrekken aan de patiënt. Voor zorginstellingen betekent het dat zij de implantaatgegevens in het Landelijk Implantatenregister (LIR) registreren.
De eenduidige registratie van de implantaten vindt plaats met behulp van Eenheid van Taal. Dat werkt als volgt: een fabrikant plaatst een unieke barcode op een implantaat. Daardoor is precies duidelijk om wat voor een implantaat het gaat. Het ziekenhuis koopt het implantaat vervolgens in. Als een medisch specialist een implantaat voor een behandeling kiest, scant hij de barcode.
Barcodes
Ziekenhuizen kunnen zich aansluiten bij de onafhankelijke standaardisatieorganisatie GS1 om artikelgegevens van medische producten te ontvangen. De organisatie ontwikkelt en beheert internationale standaarden voor de identificatie, het vastleggen en delen van gegevens. Door het scannen van GS1-barcodes op producten worden gegevens op de juiste manier in de interne systemen geregistreerd. Met GS1 Data Source Healthcare ontvangen zorginstellingen de bijbehorende artikelgegevens van hun (internationale) fabrikanten. De gegevens uit de barcode én via GS1 Data Source Healthcare, worden gebruikt voor registratie in het LIR.
GS1 meldt deze week dat de helft van de ziekenhuizen zich inmiddels heeft aangesloten. De andere helft wordt opgeroepen om dit ook voor de deadline van 1 januari 2020 te doen. “Het gaat erom dat traceerbaarheid wordt gewaarborgd door de juiste registratie en aanlevering aan het Landelijk Implantaten Register (LIR). Dat is een belangrijk onderdeel om te voldoen aan wet- en regelgeving. Zorginstellingen ontvangen dezelfde data als het LIR en dat geldt straks ook voor de Europese database Eudamed. Zo spreekt iedereen dezelfde taal”, aldus GS1.
Zorgproces
Door inzicht in de status van de leveranciers kunnen zorginstellingen ook gericht werken aan het optimaliseren van hun zorgprocessen, stelt de standaardisatieorganisatie. Ze kunnen leveranciers wijzen op ontbrekende artikelgegevens van medische producten, zelf aan de slag gaan met het maken van een interne impactanalyse en beginnen met hun automatisering.
“Aansluiten op GS1 Data Source is zo gedaan, maar daarna begint pas echt het werk”, zegt Amanda deLaroque, project Manager Healthcare – GS1 Nederland. “Het maken van een impactanalyse met de inzichten van de artikelgegevens is een tijdrovende klus. Denk hier bijvoorbeeld aan de benaming van een artikel, die net even anders wordt gebruikt binnen verschillende afdelingen van zorginstellingen. Daarna volgt nog de automatisering.”
Gezamenlijke bijdrage
De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ ) wijst erop dat GS1 slechts een hulpmiddel in het totale implementatiepakket dat ziekenhuizen moeten toepassen voor wat betreft registreren en aanleveren van implantatengegevens. Ziekenhuizen hebben tot het eind van 2019 de tijd om de aanlevering aan het Landelijk Implantaten Register (LIR) te realiseren en bevinden zich in de laatste fase van die implementatie. De NVZ vindt het goed nieuws dat al 50 procent van de ziekenhuizen op de GDSN is aangesloten.
De NVZ stelt op haar website dat aanlevering aan het Landelijke Implantatenregister niet alleen afhangt van de inspanningen van de ziekenhuizen. Ook is het niet de enige randvoorwaarde voor de aansluiting op de GS1 Datasource Healthcare. Alle partijen die de afspraken hebben ondertekend, dienen hun bijdrage te leveren aan het register, ook VWS, de leveranciers van medische hulpmiddelen én GS1, aldus de NVZ. Voor een deel zijn de ziekenhuizen afhankelijk van de leveranciers van hun EPD- en ERP-systeem.
