De huurovereenkomsten tussen een aantal zorginstellingen en hun verhuurder staan op losse schroeven. ActiZ heeft een brief aan haar leden gestuurd waarin de brancheorganisatie stelt dat lopende huurovereenkomsten ophouden te bestaan als de woningcorporatie rijksleningen heeft afgelost in het kader van de privatisering van woningcorporaties in 1995. De woningcorporaties Woonzorg Nederland en Habion vinden de actie van ActiZ voorbarig en hebben een advocaat ingeschakeld.
ActiZ baseert zich op een recente uitspraak hierover in een procedure van een zorginstelling tegen Woonzorg Nederland. ActiZ adviseert haar leden om na te gaan of ze een huurovereenkomst hebben waarin staat dat die overeenkomst ophoudt te bestaan als de verhuurder de in het verleden door de overheid verstrekte leningen heeft afgelost. Als dat het geval is, raadt ActiZ zorginstellingen aan om een brief te versturen aan de verhuurder. De brancheorganisatie heeft een voorbeeldbrief beschikbaar voor leden.
Habion en Woonzorg Nederland stellen “met teleurstelling” kennis te hebben genomen van het feit dat ActiZ de brief zonder overleg heeft verspreid onder haar leden. Ze noemen die “ongenuanceerd, onvolledig en derhalve onjuist en volstrekt prematuur”. Volgens hen komt een dergelijke bepaling nog maar in een beperkt aantal (oude) huurcontracten voor. De twee organisaties hebben samen aan ActiZ gevraagd “om haar berichtgeving te corrigeren en/of te nuanceren. Zowel vanwege de inhoud als vanwege het feit dat het nog veel te vroeg is om nu al conclusies te trekken.”
Ouderenhuisvesting
De rechtszaak waaraan ActiZ refereert, draait om de beëindiging van twee huurovereenkomsten tussen Vilente en Woonzorg Nederland. Vilente huurt sinds de jaren 70 van Woonzorg twee complexen voor ouderenhuisvesting. De zorginstelling stelt dat de huurovereenkomsten zijn geëindigd door aflossing door Woonzorg van de rijksleningen in het kader van de privatisering van woningcorporaties in 1995. Toen werden subsidies van het Rijk aan de woningcorporaties afgeschaft, met als compensatie een bedrag ineens dat verrekend werd met de schulden die de corporaties bij het Rijk hadden. Daarbij vond herfinanciering van de resterende schuld vervolgens plaats door middelen van extern op de kapitaalmarkt aangetrokken leningen of met eigen middelen.
Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden besliste in april dat de overeenkomst voor één van de twee complexen (Heidestein) inderdaad is geëindigd door aflossing van de rijksleningen. Over die aflossing had Woonzorg Vilente moeten informeren. De partijen moeten onderhandelen over de vaststelling van de voorwaarden waaronder Vilente het complex Heidestein vanaf 1995 in gebruik heeft. Het gerechtshof verwierp het argument van Vilente dat de huur door jaarlijkse aanpassingen inmiddels onredelijk hoog is geworden.
De overeenkomst voor het andere complex (De Klinkenberg) is ook geëindigd, maar om een andere reden. In 2012 heeft Vilente de huur schriftelijk opgezegd, en voerde daarvoor onder meer als argument aan dat het gebouw functioneel verouderd was in relatie tot de zwaardere zorgbehoefte van haar cliënten. De zorginstelling verhuisde de bewoners naar een ander gebouw. Het gerechtshof vindt dat in dit geval de huurovereenkomst is geëindigd door opzegging. Wel moet Vilente Woonzorg schadeloos stellen voor het nadeel dat de verhuurder heeft opgelopen door deze opzegging.
Voorbeeldbrief
ActiZ gaat er in de voorbeeldbrief aan haar leden vanuit dat andere zorginstellingen soortgelijke huurovereenkomsten hebben als Vilente met Woonzorg. Hieruit zouden instellingen kunnen concluderen dat de aflossing van de rijksleningen kan leiden tot tussentijdse beëindiging van de overeenkomst.
Woonzorg en Habion zijn het niet eens met de strekking van de voorbeeldbrief, omdat niet alle zorginstellingen nog huren op basis van de in het tussenarrest genoemde huurovereenkomsten. Zij hebben dan ook advocatenkantoor Van Benthem & Keulen ingeschakeld. Hans van Noort van het advocatenkantoor heeft eerder deze maand een brief gestuurd naar ActiZ. Hij stelt dat ActiZ ten onrechte lijkt te “suggereren dat de in de brief vermelde omstandigheden ‘zomaar’ kunnen leiden tot beëindiging van de lopende huurovereenkomsten”.
Van Noort vraagt ActiZ om de berichtgeving over de zaak “te corrigeren en/of te nuanceren”. Volgens directeur Guus Verduijn van Woonbron heeft ActiZ laten weten dit niet te willen doen. Wel zou ActiZ Habion en Woonzorg willen uitnodigen voor bestuurlijk overleg. Habion en Woonzorg, op hun beurt, zullen ingaan op individuele reacties van huurders (oftewel zorginstellingen). “We ondernemen geen verdere stappen anders dan het bestuurlijk overleg met ActiZ”, aldus Verduijn.
Einduitspraak
De uitspraak van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden is een tussenarrest in de rechtszaak tussen Vilente en Woonzorg. Wanneer de einduitspraak volgt, is nog niet bekend. Woonzorg ziet de uitkomst van de procedure “met vertrouwen” tegemoet. ActiZ is gevraagd om een reactie, maar de brancheorganisatie heeft laten weten over de kwestie alleen te communiceren met de leden.
