GGZ Nederland en Zorgverzekeraars Nederland (ZN) presenteren een gezamenlijke visie en plan van aanpak voor het landelijke project ‘Horizontaal Toezicht in de geestelijke gezondheidszorg’. Binnen de kaders van horizontaal toezicht kunnen afspraken gemaakt worden over gepast gebruik van zorg, zodat zorgverzekeraars en zorgaanbieders samen toewerken naar meer waardegerichte zorg, ten gunste van de patiënt.
Met horizontaal toezicht komen zorgverzekeraars en zorgaanbieders tot een samenwerkingsmodel, waarmee verantwoording wordt afgelegd over de zorguitgaven. Dit moet ertoe leiden dat de opeenstapeling van controles achteraf verdwijnt, het toezicht verbetert en het inzicht in zorgprocessen wordt vergroot. Horizontaal toezicht moet ook gaan leiden tot zo laag mogelijke administratieve lasten voor zorgverleners, aanbieders en verzekeraars. Omdat deze vorm van toezicht impact heeft op de hele verantwoordingsketen is betrokkenheid van de Nederlandse Zorgautoriteit ‘van essentieel belang’, volgens GGZ Nederland en ZN.
Centraal in de visie op horizontaal toezicht staat de gerichtheid op de rechtmatigheid van de zorguitgaven. Dit gaat enerzijds over ‘correct registreren en declareren’ en anderzijds over ‘gepast gebruik’. Een belangrijke basis voor correct registreren en declareren is de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) en de regelgeving die de NZa op basis van de wet heeft vastgesteld.
Gepast gebruik betekent dat wanneer geleverde zorg voldoende bewezen effectief is en alleen wordt geleverd aan patiënten die deze zorg ook echt nodig hebben. Het doel van de afspraken over gepast gebruik is ‘in beginsel niet het sanctioneren van het verleden, maar verbeterafspraken maken voor de toekomst’. Voor gepast gebruik in de ggz kunnen bijvoorbeeld de principes van matched care als vertrekpunt worden gehanteerd. Matched care staat voor het afstemmen van de behandeling op kenmerken van de patiënt, zoals de ernst van de problematiek, mentale en sociale vaardigheden, omgevingsfactoren en wensen en behoeften van de patiënt.
Financieringsstromen
In eerste instantie zal horizontaal toezicht zich richten op de zorguitgaven op basis van de Zorgverzekeringswet (Zvw): basis-ggz, specialistische ggz en langdurige ggz. Het einddoel voor de lange termijn is één vorm van horizontaal toezicht voor de verschillende financieringsstromen. Dit betekent dat op termijn onder andere de forensische zorg, langdurige zorg en het sociaal domein betrokken worden bij het traject. In deze domeinen zijn andere wetten van toepassing en is er sprake van andere financiers. Bij bijvoorbeeld langdurige zorg hoort de Wet langdurige zorg, voor de financiën hiervan zijn de zorgkantoren verantwoordelijk.
In aanloop naar 2019 werken partijen samen aan een implementatieplan, een afwegingskader, een instapmodel en een control framework. Zorgverzekeraars en zorgaanbieder hebben de gezamenlijke ambitie om per 2022 de helft van de Zvw-omzet te verantwoorden op basis van horizontaal toezicht. Meer informatie over de visie en de ontwikkelingen staat op een speciale themawebsite.