In huisartsenpraktijken waar meer gezamenlijke besluitvorming plaatsvindt, schrijven huisartsen minder vaak antibiotica voor. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel. Het tegengaan van onnodig gebruik van antibiotica is van belang, aangezien antibioticagebruik samenhangt met antibioticaresistentie.
Nivel-onderzoekers hebben het verband tussen samen beslissen en antibiotica voorschrijven alleen gevonden bij volwassen patiënten jonger dan 40 jaar. Het gaat daarbij om situaties waarin volgens de richtlijnen een antibioticum valt te overwegen, maar dit niet per se noodzakelijk is. Voor patiënten ouder dan 40 jaar is geen relatie gevonden. Onderzoeker Thamar van Esch: “Uit eerder onderzoek zijn aanwijzingen dat huisartsen denken dat patiënten van 65 jaar en ouder minder vaak willen meebeslissen en vaker antibiotica verwachten. Ook kunnen er niet-gemeten medische redenen zijn om aan deze oudere patiënten vaker antibiotica voor te schrijven. Het is onduidelijk waarom er ook voor patiënten tussen de 40 en 64 jaar geen relatie is gevonden tussen samen beslissen en antibiotica voorschrijven.”
Samen beslissen, een proces waarin patiënt en arts samen beslissen over de behandeling, is een manier om de voor- en nadelen van antibioticagebruik tegen elkaar af te wegen. Dit is vooral van toegevoegde waarde in situaties waar ruimte is voor een keuze uit verschillende behandelingen, namelijk wanneer volgens de richtlijnen een antibioticum kan worden overwogen. In deze situaties wordt inderdaad minder antibiotica voorgeschreven in huisartsenpraktijken waarin meer gedeelde besluitvorming plaatsvindt, zo blijkt uit het onderzoek.