Dat heeft meerdere oorzaken. Zo is de vraag naar de ggz gegroeid. De arbeidsmarktproblematiek speelt een grote rol. Daarnaast is onduidelijkheid over verantwoordelijkheden in de regio. En er ontbreken voldoende landelijke randvoorwaarden om betere samenwerking mogelijk te maken, constateren IGJ en NZa bij bestudering van de wachttijden in negen regio’s en bij Regionale Taskforces (RTF).
Uit recente cijfers van de NZa blijkt dat op enkele uitzonderingen na een daling van de wachttijden uitblijft. Ook blijkt dat in december 2022 84.000 mensen wachten op een aanmeldgesprek of een behandeling in de ggz. Dit is een lichte stijging vergeleken met mei 2022 toen er 80.000 personen wachtten. Net als in mei 2022 staat in december ruim de helft van alle wachtenden (51 procent) langer dan de Treeknorm op de wachtlijst. Ondanks de grotere vraag naar ggz is het aantal wachtenden beperkt gebleven.
Samenwerking
Regionale partijen zijn van elkaar afhankelijk om wachttijden in de ggz te verminderen. Vorig jaar is in bijna alle regio’s de samenwerking sterk verbeterd, constateren IGJ en NZa. Zo nemen ze deel in RTF’s. Daarin werken ggz-aanbieders, huisartsen, zorgverzekeraars, sociaal domein en cliëntenorganisaties samen.
Alle partijen zien het belang om meer en nieuwe manieren te ontwikkelen om samen te werken. Dat geldt voor instroom, doorstroom en uitstroom van cliënten. En om passende zorg te kunnen leveren, ieder vanuit de eigen deskundigheid, schrijven beide organisaties.
NZa en IGJ: “Het organiseren en borgen van deze samenwerking kost tijd, geld en menskracht. Deze voorwaarden ontbreken vaak. Ook zijn regie en verantwoordelijkheden bij het maken van plannen vaak niet goed belegd. De verschillen tussen gemeenten in een regio in organisatie en werkwijze maken het lastig om afspraken te maken.”
Enkele aanbevelingen:
- Werk met alle betrokken partijen aan bewustwording rond de (on)mogelijkheden van de ggz bij mentale problemen. Behandeling in de ggz biedt niet altijd een antwoord op de (mentale) problemen van mensen.
- Ontwikkel beter regionaal inzicht in hulpvraag (met behulp van regiobeelden) en zorgaanbod. Een betere toegankelijkheid van de ggz en goede samenwerking met huisartsen en sociaal domein is vooral van belang voor de kwetsbare groep mensen met ernstige psychiatrische problemen.
- Versterk de (domeinoverstijgende) samenwerking vanuit het ministerie van VWS. Ondersteun samenwerking binnen de regio’s door middel van bekostiging.
