AppleMark
Zorgbestuurders moeten zich kwetsbaar durven opstellen, het open gesprek voeren en van een ander willen leren. Dit bepleit Ronnie van Diemen, inspecteur-generaal voor de gezondheidszorg in het maartnummer van Skipr magazine.
“Je kunt nog zoveel systemen bedenken, als de toonzetting van het gesprek niet goed is, bereik je niet het gewenste resultaat”, zegt Van Diemen tegen interviewer Willem Wansink. Van Diemen weet dat het gedrag van bestuurders en zorgverleners niet altijd optimaal is. “Helaas zien wij nog te vaak een afrekencultuur in de zorg. ‘Kan ik de schuld bij een ander leggen als het niet goed is gegaan?’”
Bestuurders hebben in dit opzicht een voorbeeldrol, aldus Van Diemen. “Als het bestuur van een zorginstelling zijn rol niet goed oppakt, kun je het de zorgverlener bijna niet kwalijk nemen dat er dingen niet op orde zijn.”
Vinklijstjes
Van Diemen laat zich in het maartnummer van Skipr magazine kritisch uit over een puur formalistische kijk op veiligheid. “Wij zijn niet van de vinklijstjes”, zegt ze. “Lijstjes zijn slechts een leidraad voor het goede gesprek met zorginstellingen. Wij gaan voor een rechtvaardige cultuur. Wij willen weten waarom iets fout gaat.”
Maar als er niet wordt geleerd van een calamiteit, dan heeft een zorginstelling een slechte aan de IGZ. “Zodra het vertrouwen wordt beschadigd en de intenties niet goed zijn, grijpen we hard in.”
Onafhankelijkheid
Volgens Van Diemen opereert de inspectie in haar toezichtstaken “volledig onafhankelijk” van het ministerie van VWS. Van Diemen: “Anders zou ik hier niet zitten. Ik zou niet kunnen werken als ik niet onafhankelijk kan zijn in het onderzoek dat ik doe en met de resultaten die we naar buiten brengen.”
De afgelopen jaren was er kritiek op het functioneren van de IGZ. Van Diemen: “Als je onder hoge druk staat, en dat is heel menselijk, raak je naar binnen gericht. De verkramping, dat zorginstellingen handelingsverlegen worden omdat er een beeld ontstaat dat je niet altijd het goede doet, zat er ook bij de IGZ.”
De IGZ, stelt zij verder, is een weerspiegeling van wat zorgverleners, bestuurders en toezichthouders met elkaar belangrijk vinden. “Wij willen van zorginstellingen weten hoe zij omgaan met de waarden en normen die zij zelf hebben geformuleerd.”
Essentie
Daarin mag de relatie met de patiënt onder geen beding ontbreken, vindt Van Diemen. “De essentie van de zorg van morgen is samenwerken, elkaar aanspreken en het gesprek aangaan over het goede gedrag dat daarbij hoort. […] Wij vragen instellingen of ze in hun gedrag verbinding maken met de patiënt. […] En wij vragen: ‘Kijkt u de andere kant op als u de spiegel voorgehouden krijgt? Of wilt u leren van de spiegel die wij u voorhouden?’ Dat is de uitdaging. Want wat je ziet, ben jezelf. Maar het vergt inderdaad heel wat van zorginstellingen om deze openheid te bieden.”
Lees het interview met Ronnie van Diemen in Skipr magazine 2/3, maart 2016.