De Nederlandse zorg krijgt op korte termijn algemene spelregels voor de registratie c.q. uitwisseling van digitale gegevens en de communicatie tussen IT-systemen. Het zogeheten Informatieberaad, een overlegorgaan van zorgaanbieders, patiënten, leveranciers en VWS, hoopt volgende maand met standaarden voor interoperabiliteit en dataverkeer naar buiten te kunnen komen.
Dat zei secretaris-generaal Erik Gerritsen van VWS tijdens een bijeenkomst in het kader van de jaarlijkse zorg-IT-beurs HIMSS. “Innovatie en informatietechnologie zijn de hefboom om de zorg houdbaar en toegankelijk te houden”, aldus Gerritsen in het Amerikaanse Orlando. “Belangrijke belemmeringen zijn het gebrek aan interoperabiliteit en problemen met betrouwbare identificatie en authenticatie. Dat is een technisch verhaal, maar wil zorg-IT echt waarde toevoegen dan moet er wat aan de infrastructuur worden gedaan, anders houd je onder de motorkap gigantische weglek.”
Grote stappen
Gerritsen kondigde in dit verband ‘grote stappen’ aan. De belangrijkste hiervan is de vaststelling van standaarden voor de registratie en uitwisseling van digitale gegevens en interoperabiliteit. Als het aan Gerritsen ligt, komen deze in maart naar buiten. Daarna zouden zorgaanbieders en IT-leveranciers twee á drie jaar de tijd krijgen om deze daadwerkelijk toe te passen.
Hoewel deze standaarden berusten op afspraken tussen de betrokken partijen, gaan ze wat Gerritsen betreft de vrijblijvendheid voorbij. Zo worden ze ingebed in de algemene standaarden voor goede zorg die het Zorginstituut Nederland hanteert. “Dat betekent dat als je ze niet volgt de NZa de zorg straks niet gaat vergoeden en dat verzekeraars geen contracten meer sluiten. Ook gaat IGZ ze handhaven.”
Geen doorzettingsmacht
In het licht van dit instrumentarium vindt Gerritsen aparte doorzettingsmacht om naleving van registratie- en uitwisselingsstandaarden af te dwingen niet nodig. “In Nederland wordt vaak gedacht dat we iemand de baas moeten maken om zoiets in te voeren, maar kijk eens naar een land als Noorwegen waar dit centraal wordt geregeld. Ik betwijfel of het daar beter gaat. Het mooie is juist dat onze checks en balances van onderaf geaard en geijkt zijn.”
Wel wil Gerritsen goed volgen in hoeverre zorgaanbieders de lasten kunnen dragen die samenhangen met de invoering van de standaarden. “De vraag is: wie betaalt de rekening? Kan het uit het gewone bedrijfsvoering of is het te groot voor de draagkracht van individuele aanbieders en moeten verzekeraars, gemeenten of VWS tijdelijk iets extra doen.”
Obstakels
Gerritsen belooft dat VWS zoveel mogelijk obstakels verwijdert. “We gaan nu de voorwaarde laten vallen op grond waarvan alleen verrichtingen kunnen worden geopend nadat er eerst face to face-contact is geweest. Ook wordt het monitoren op afstand erkend als verrichting en passen we het systeem aan van voorwaardelijke toetreding van medische technologie die nog niet bewezen is. Dat verandert in een subsidieregeling, zodat we aan de voorkant direct beloftevolle initiatieven kunnen ‘ontketenen’.”
Vruchtbaar
Ook wil VWS prikkels inbouwen die innovatie en samenwerking bevorderen. “We gaan proberen het hele ecosysteem verder te helpen door de grond vruchtbaar te maken en voor een klimaat te zorgen dat groei bevordert.” Gerritsen wijst in dit verband op de recente health impact health deals en de zogeheten health impact bonds als financieringsmiddel om opschaling te stimuleren en de “kosten-batenterreur te overstijgen”. Daarnaast tuigt VWS samen met het ministerie van Economische Zaken een fast track fonds op met een inleg van 12 miljoen euro bedoeld om innovatieve start ups op te schalen.
Van de IT-leveranciers verwacht Gerritsen dat ze oude verdienmodellen gebaseerd op exclusiviteit en licenties inruilen voor open source-modellen. Daar stelt VWS een welwillende houding jegens innovatieve bedrijven en een gelijk speelveld tegenover.
Als dit alles doorgang vindt dan kan Nederland zich volgens Gerritsen in korte tijd ontwikkelen tot testland voor de wereld. “Het is nog geen bovenstroom, maar met 14 tot 15 duizend initiatieven zwelt de onderstroom van digitale zorg aan. We hebben het netwerk, ondernemende instituten, innovatieve zorgaanbieders en bedrijven. Met het Informatieberaad denken we nu ook de route te hebben.”
—
Skipr Himss Highlights
De Himss 2017 in Orlando is de grootste beurs op het gebied van ICT en zorg in de wereld. Software-ontwikkelaars en ingenieurs van grote en kleinere bedrijven toen er hun nieuwste ontwikkelingen. Skipr doet verslag vanuit Orlando waar 1200 bedrijven en 45.000 bezoekers vijf dagen lang blikken in de nabije toekomst werpen.
Philip van de Poel levert nieuwsberichten, achtergronden en context.
Ruud Koolen en Daan Dohmen proberen in blogs en vlogs de zin van de onzin te scheiden. Dit in navolging van hun blogs tijdens Futuremed en bezoeken aan Silicon Valley in 2013, 2014 en 2015.
Wellicht bent u nieuwsgierig naar de lessen van de HIMSS 2017, maar bent u niet in de gelegenheid om af te reizen naar Orlando. Geen nood: dan komt u op 10 maart naar de Skipr HIMSS Highlights in Houten. Samen met bestuurders en IT-experts die de Himss hebben bezocht, vertaalt Skipr de HIMSS-lessen naar de Nederlandse context. Komt u ook?
