Tweede coronagolf
Tot die tijd blijven veel patiënten de zorg mijden. Door de hygiënemaatregelen zijn de zorginstellingen sowieso niet in staat het normale volume halen. Bovendien zullen – bij gebrek aan een vaccin – instellingen door corona-uitbraken af en toe tijdelijk sluiten. Ook kan de overheid opnieuw generieke maatregelen treffen, bijvoorbeeld bij een tweede coronagolf.
Als gevolg van de coronamaatregelen krimpt het zorgvolume in 2020 voor het eerst in decennia, ziet ING Economisch Bureau. Dat komt vooral omdat een deel van de patiënten huiverig is om naar een arts te gaan of zich te laten behandelen in een ziekenhuis of door de ggz – uit angst voor besmetting.
Opstarten zorg
Volume op het oude niveau is nu niet mogelijk, aldus ING: “Het opstarten van de reguliere zorg is nog volop gaande. Een volledig herstel kost tijd.” Gedeeltelijke vervanging van deze zorg door innovatie is vaak moeilijk, ziet de bank, omdat dat tijd kost maar vooral geld. Geld dat er niet altijd is.
Ondanks een vraaguitval die ING Economisch Bureau dit jaar verwacht van vijf à tien procent, lopen de uitgaven aan zorg dit jaar verder op. Zorgverzekeraars, zorgkantoren en gemeenten trekken miljarden uit om zorgaanbieders te compenseren voor de teruglopende omzet en oplopende kosten veroorzaakt door de coronacrisis. Ook het rijk heeft extra geld uitgegeven aan de inkoop van hulpmiddelen, beademingsapparatuur en testcapaciteit.
Zorg duurder
De komende jaren maakt corona de zorg duurder, stelt ING: “Uitgestelde zorg moet deels worden ingehaald en de gevolgen van de crisis brengen extra kosten met zich mee. Denk aan structurele opschaling van ic-bedden en, bij sommige ziektebeelden, verslechtering van de gezondheid als gevolg van te lang uitgestelde behandeling. De groei van digitaal ondersteunde zorg op afstand kan op termijn wellicht enig tegenwicht bieden, maar vergt investeringen en betere samenwerking tussen zorgaanbieders.”
Zorgvuldige compensatie
De compensatieregelingen van de zorgverzekeraars moeten zorgvuldig worden uitgevoerd, vindt de bank, omdat de hoge vaste kosten zorginstellingen beperken in hun kortetermijn-aanpassingsvermogen. Tot nu toe hebben 16.000 organisaties uit de zorg- en welzijnssector 170 miljoen euro aan NOW-gelden ontvangen van het ministerie van Sociale Zaken, berekende ING.
Dit zijn kleinere organisaties die vooral niet-verzekerde zorg leveren. Wat zou helpen, is dat zorgverzekeraars meer meerjarencontracten afsluiten, meent ING Economisch Bureau: “Zulke contracten met daarin onder meer afspraken over het uitbouwen van zorg op afstand geven grotere zorgaanbieders de nodige zekerheid om te kunnen innoveren en investeren.”
‘Het volume in de zorgsector bereikt pas weer het oude niveau van voor de corona-uitbraak als er een vaccin is. Dat stelt ING Economisch Bureau in een onderzoek naar de toekomst van de zorg’?
Bijzonder, was het volume in de zorgsector niet steeds te groot en te duur, en willen we daar nu toch naar terug? Het is mij wat te gemakkelijk, om zonder onderzoek, de ‘verminderde klandizie’ voor de zorg meteen helemaal toe te schrijven aan het vermijden van zorg uit angst voor corona besmettingen? Dan zitten/liggen er momenteel dus plenty onbekende mensen thuis met ook andere aandoeningen dan corona? En als dit niet het geval is dan kan net zo goed gesteld worden dat veel medische zorg vóór de coronacrisis geen zinnige, maar overbodige zorg was. Laten we wel zijn, je werd voor die tijd toch ook fysiek bij specialisten verwacht terwijl het al langer telefonisch en/of Skype gekund had? Ook is gebleken dat door de 1,5 meter maatregel, minder reizen e.d. ook andere overdraagbare infectieziekten drastisch afgenomen zijn. Dus niet te snel conclusies trekken over zorgmijding vanwege corona angst. Om me heen kijkend merk ik juist niets meer van angst.