Eén en ander bleek woensdag 1 april uit antwoorden van minister Hugo de Jong op vragen van de Tweede Kamer over de aanpak van coronacrisis, meer in het bijzonder de capaciteit van de intensive care in de ziekenhuizen.
Piek
De Kamer maakt zich grote zorgen over de verwachte piek in het aantal coronapatiënten op de ic-afdelingen. Uit de nieuwste berekeningen van het RIVM blijkt dat tussen half en eind april mogelijk 2200 tot 2400 coronapatiënten aangewezen zullen zijn op intensive care. Om ook andere spoedeisende patiënten op te kunnen vangen zijn in dat geval in totaal 3000 ic-plekken nodig, zeshonderd meer dan het maximale aantal waar nu met man en macht aan gewerkt wordt.
Onbekend terrein
De verwachte piek brengt het scenario dichterbij waarin er -ondanks alle inspanningen- onvoldoende ic-bedden beschikbaar zijn en artsen moeten beslissen wie wel en wie niet op de ic behandeld kan worden. Dit is voor zowel beleidsmakers als artsen onbekend terrein. Onduidelijk is bijvoorbeeld of er aan de overgang naar fase 3 een officieel ministerieel besluit ten grondslag moet liggen. De Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) verwacht dit wel, maar volgens De Jonge is daar nu nog geen wettelijke basis voor.
Ruggensteun
Voor artsen betekent code zwart dat ze beslissingen moeten nemen die haaks staan op hun beroepsnormen, hetgeen tuchtrechtelijke implicaties kan hebben. Om die reden wil De Jong indien nodig “juridische ruggensteun” geven, ook als dat een wetswijziging vergt. “Als artsen noodgedwongen moeten afwijken van de eigen normen en beroepsrichtlijnen waar ze normaal ook tuchtrechtelijk door de inspectie aan gehouden kunnen worden, hebben ze daarbij formele ruggensteun nodig.”
Criteria
Wat de minister betreft is nu eerst de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) aan zet, die in samenspraak met de Federatie Medisch Specialisten (FMS) en artsenorganisatie KNMG een nader protocol voor fase 3 opstelt. De Jonge belooft de Tweede Kamer hier uiterlijk 8 april van op de hoogte te stellen. Gevraagd naar de criteria die artsen in fase drie gaan hanteren, hield De Jonge de Kamer voor dat dit voor alles een medische afweging is. Wel liet hij weten dat leeftijd op zich nooit een criterium is bij de triage op de ic, maar dat het straks wel kan gaan om een medische inschatting van de overlevingskansen.
Oprekken
Vooralsnog zegt het kabinet alles op alles te zetten om fase drie te voorkomen. Dit betekent dat er ook na dit weekend verder gewerkt wordt aan opschaling. “Ik voel de noodzaak om niet bij 2400 bedden te stoppen”, aldus De Jonge. “We kijken elke dag wat er mogelijk is om fase twee op te rekken, bijvoorbeeld door patiëntenstromen anders te laten lopen. Maar ik wil geen opdracht geven om op te schalen naar drieduizend ic-bedden, zo zijn de verhoudingen niet. Ik wil de sector niet overvragen.”
Duitsland-route
Ook richting buurland Duitsland, dat vooralsnog over veel lege ic-bedden beschikt, wil De Jonge zich niet claimend opstellen, ook al verlangt de Kamer nadrukkelijk meer regie. “De route Duitsland is één van de mogelijkheden om fase twee op te rekken. We zijn op alle niveaus in overleg, maar ik wil dat via de ziekenhuizen laten lopen. Ik wil in Duitsland niet de indruk wekken dat we even zoveel bedden komen bestellen.”
