In het Integraal Zorgakkoord is 35 miljoen euro gereserveerd voor het opschalen van het aantal IC-bedden naar 1150 bedden. Zoveel bedden zijn er volgens berekeningen nodig in Nederland om op te kunnen schalen zonder dat de reguliere, planbare zorg afgeschaald hoeft te worden. Toch is er, sinds de handtekeningen onder het akkoord zijn gezet in 2022, niets veranderd. Dat terwijl het aantal IC-bedden alleen maar afneemt.
In het geval van een crisis, bijvoorbeeld een oorlog, is het volgens de NVIC onmogelijk om vanuit 850 IC-bedden op te schalen naar 1700 IC-bedden. Zoveel bedden waren er nodig tijdens de coronacrisis. De uitgangspositie was toen 1150 IC-bedden.
Afspraken
Een recent aangenomen motie van ChristenUnie en PvdA-GroenLinks wijst nog eens fijntjes op de afspraken in het IZA over de uitbreiding van de IC-capaciteit. De regering wordt in de motie verzocht uiterlijk het eerste kwartaal van 2025 de Kamer te informeren over hoe de opschaling tot 1150 bedden wordt georganiseerd.
Zorgverzekeraars zijn verantwoordelijk voor de inkoop van de IC-capaciteit in Nederland. Zorgverzekeraars Nederland wijst in een reactie op de terugloop van het aantal IC-bedden naar verminderde vraag en personeelsschaarste in de zorg.
Plan intensivisten
Hoewel IC-bedden veel personele capaciteit vergen, heeft de NVIC een plan om personeel breder op te leiden zodat ze daar ingezet kunnen worden waar de nood hoog is. “Gebrek aan personeel is niet de enige oorzaak van de afname van IC-bedden”, zegt Mark van der Kuil, bestuurslid van de NVIC en anesthesioloog-intensivist bij Bernhoven. “Dat wil zeggen: er kan genoeg personeel zijn, als medewerkers worden bij- en omgeschoold. Daar hebben we geld voor nodig. Dat geld is beloofd in het Integraal Zorgakkoord, maar ondanks de inzet en herhaaldelijk vragen van intensivisten en IC-verpleegkundigen via de beroepsverenigingen is er nog niks gebeurd.”
Ondertussen maakt ook de minister van VWS, Fleur Agema, zich zorgen over de teruggang van het aantal IC-bedden, maar niet over de capaciteit bij een eventuele crisissituatie. Ze heeft beloofd de acute zorg uit het huidige bekostigingssysteem te halen, maar naast een eerste gesprek met de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) op medewerkersniveau, heeft de NZa nog geen formele vraag of opdracht vanuit het ministerie ontvangen. Van der Kuil: “We vinden dat we aan de bel moeten trekken bij de betrokken partijen, maar ook bij de bevolking, want dit is gewoon een probleem.”
