Door de voorgenomen bezuinigingen op de AWBZ dreigen volgend jaar circa 33 duizend verstandelijk gehandicapten geen zorg meer te krijgen. Dat becijfert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).
Op grond van de zogeheten IQ-maatregel die het kabinet wil doorvoeren zouden alleen mensen met een intelligentiecoëfficiënt lager dan zeventig recht behouden op AWBZ-zorg. Nu is de grens 85. Het SCP berekent dat daarmee 33 duizend mensen met een IQ tussen de 70 en 85 van AWBZ-zorg als verblijf, begeleiding en dagbesteding verstoken zouden blijven.
Lastig
Volgens het SCP kent de IQ-maatregel een wankel fundament. Het SCP merkt op dat de meting van het IQ lastig is. Bovendien zijn de uitkomsten niet erg stabiel. Daarbij is het volgens het SCP de vraag of de maatregel de beoogde bezuiniging oplevert. De groep zwakbegaafde zorgvragers die onder de voorgenomen IQ-maatregel wordt uitgesloten van AWBZ-zorg, zal wellicht naar andere sectoren uitwijken, zoals de jeugdzorg, de ggz of de WMO.
Groei
Uit de rapportage van het SCP blijkt dat de totale uitgaven voor de gehandicaptenzorg in 2009 circa 6,2 miljard euro bedroegen. In 2009 hadden 164 duizend mensen recht hadden op AWBZ-zorg voor verstandelijk gehandicapten. Dit is een verdubbeling ten opzichte van 1998, toen 80 duizend mensen een beroep deden op gehandicaptenzorg. De sterke groei van gemiddeld 7 procent per jaar vond vooral plaats onder mensen met een licht verstandelijke handicap, op enige afstand gevolgd door zwakbegaafden. Ruim tweevijfde van de mensen die een beroep doen op gehandicaptenzorg is licht verstandelijk gehandicapt (IQ tussen 50 en 69) en een vijfde zwakbegaafd (IQ tussen 70 en 84).
Indicatiestelling
groei wordt volgens het SCP ondermeer veroorzaakt door veranderingen in indicatiestelling. Voor een deel is de groei van de zorgvraag een bedoeld effect geweest van beleid. Met betere kwaliteit en een divers aanbod moesten cliënten beter bediend worden. Daarnaast zijn er betere mogelijkheden om problemen als autisme en ADHD te diagnosticeren. Ook ziet het SCP de informele sociale ondersteuning afkalven.