Enkele Zwolse cardiologen komen voor in een omvangrijk FIOD-onderzoek rond omkoping van bedrijven in het buitenland. Het bedrijf Biotronik, producent van onder meer defibrillatoren voor hartpatiënten, kwam in dat onderzoek in het vizier van de FIOD. In juni 2022 kwam de FIOD langs bij Isala, Diagram en bij betrokken individuen thuis om de administratie in beslag te nemen. De verdachte cardiologen hebben zich volgens justitie jarenlang laten betalen door Biotronik. De leverancier van medische hulpmiddelen zou in ruil een voorkeursbehandeling hebben gehad.
Isala breekt met Diagram
Isala snijdt alle banden door met Diagram. Diagram is een onderzoeks-bv, met een subgroep van de cardiologen als aandeelhouders. Hun commerciële belangen vormen een bron van conflict binnen de vakgroep cardiologie, waar volgens intern onderzoek van Isala ook sprake was van een onveilig werkklimaat.
“Het bedrijf is een van splijtzwam binnen de vakgroep”, zegt bestuursvoorzitter Rob Dillmann in een interview met Zorgvisie. “We hebben Diagram tot 1 januari 2023 de tijd gegeven om via een forensisch accountant opening van zaken te geven. Dan moesten alle geldstromen in relatie tot Diagram transparant zijn. Dat heeft Diagram niet willen accorderen. Dan scheiden zich nu onze wegen.”
Commissie integriteit
Isala zet deze stappen na aanbevelingen van de commissie wetenschappelijke integriteit (CWI). De CWI deed sinds juni 2022, op verzoek van het Isala-bestuur, onafhankelijk onderzoek naar de wetenschappelijke integriteit van alle lopende cardiologische studies in Isala. De commissie stond onder leiding van Ron Peters, tot voor kort hoogleraar cardiologie in Amsterdam. Aanleiding was het fraudeonderzoek van de FIOD, waar twee cardiologen van Isala bij betrokken zijn. Deze zijn op non-actief gesteld.
In september 2022 concludeerde de CWI in een tussenrapportage al dat de administratieve en financiële afhandeling van enkele onderzoeken onvolledig was. De aanbevelingen uit deze tussenrapportage waren voor Isala aanleiding voor verbetermaatregelen. In januari 2023 kwam de CWI met een eindrapport. Het rapport bevestigt de uitkomsten van het tussenrapport en biedt goede aanknopingspunten voor verbeteringen.
De eindrapportage van de CWI spreekt zich opnieuw duidelijk uit over tekortschietende procedures en gebrekkige administratie en declaratie van lopende studies bij de cardiologie. Na het verschijnen van het tussenrapport in september 2022 heeft Isala verbeteringen voor de procedurele en financiële administratie opgepakt. Op dit moment legt Isala de laatste hand aan de herinrichting van het wetenschappelijk onderzoek.
UMCG
De breuk met Diagram betekent dat Isala alle wetenschappelijke cardiologische studies in eigen beheer gaat uitvoeren, met eigen researchverpleegkundigen en dataverzameling. Bij het vernieuwen van de onderzoekspraktijk hoort ook het verbeteren van de begeleiding van promovendi in Isala. Hiervoor gaat Isala intensiever samenwerken met het UMCG. Promovendi worden onderdeel van een onderzoeksgroep.
Lees op Zorgvisie het interview met Rob Dillmann: ‘Cardiologen hielden gedragingen onzichtbaar’