Beleidsmakers in de thuiszorg blijven hangen in “een halfbakken modernisering”. Daarbij gaat er veel aandacht uit naar lapmiddelen zoals bijvoorbeeld de zorg-cassière, terwijl er onvoldoende oog is voor fundamentele verbeteringen met behulp van informatietechnologie. Dat stelt Hans ter Brake, zorgspecialist bij ICT-dienstverlener Unit4.
“Meer medemenselijkheid in de supermarkt is natuurlijk hartstikke mooi, maar ik zie tegelijkertijd dat zo’n meisje van nauwelijks 18 jaar de scheefgroei in de zorgketen moet maskeren”, zegt Ter Brake over de recente plannen rond de zorgcassière.
Prijsdump
Door aanhoudende bezuinigingen kunnen zorgaanbieders ouderen nauwelijks de aandacht geven die ze verdienen, constateert ter Brake. Daarbij is het zorgstelsel door de gedeeltelijke invoering van marktwerking en de overheveling van de thuiszorg naar de lokale overheden op de kop gezet. “Zorgorganisaties bieden onder invloed van de aanbestedingsprocedures hun diensten tegen de scherpste prijs aan. Met als gevolg dat ze hun medewerkers te veel patiënten per dag laten afwerken, omdat ze anders hun eigen offerte niet krijgen terugverdiend.”
Dat kan anders, vindt Ter Brake. “Breek met het oude zorgstelsel en bouw een nieuw op. En richt je systemen dan ook zo in dat het nieuwe stelsel echt gaat werken voor de mensen die zorg nodig hebben. Die mogen nooit de dupe worden van de ingrijpende wijzigingen die elders worden doorgevoerd.”
Ter Brake pleit met name voor een bredere, geïntegreerde toepassing van IT en domotica. “Gebruiksvriendelijke ICT-toepassingen kunnen een heleboel inefficiëntie uit de dagelijkse zorghandelingen halen. En daarmee ruimte creëren voor maatwerk waar iedere zorgbehoevende blij van wordt.”
Isolement
Domotica kan bij veel ouderen de vraag naar thuiszorg al beperken, aldus Ter Brake. Nu is het volgens Ter Brake nog vaak zo dat er vier keer daags een thuiszorger langskomt om een oudere met diabetes op bloedsuiker te controleren. Terwijl die oudere dat met toegankelijke ICT-technologie makkelijk zelf kan. “De voordelen van zulke oplossingen zijn enorm. Zo kan de thuiszorger veel relatief overbodige bezoeken schrappen en meer tijd besteden aan mensen die de aandacht echt nodig hebben. Het is ironisch, maar de thuiszorg houdt ouderen soms juist in een isolement. Want door dat vele prikken blijven ze thuis, in afwachting van de volgende prikbeurt. Kunnen ze het daarentegen zelf, dan gaan ze er weer op uit, naar vrienden en kennissen of het buurthuis.”Infr
Infrastructuur
Voorwaarde voor een effectievere toepassing van IT is volgens Ter Brake wel dat de digitale informatieketen beter sluit. Vooralsnog biedt elke ICT-aanbiederbij elke schakel in de zorgketen zijn eigen oplossing aan, waardoor huisartsen, apothekers en ziekenhuizen nog maar moeizaam met elkaar kunnen communiceren. Waardevolle informatie uit patiëntendossiers blijft daardoor onbenut, aldus Ter Brake: “Daarom is een infrastructuur nodig waarbij ICT-aanbieders hun producten probleemloos op elkaar kunnen laten aansluiten. Wij zijn met andere ICT-aanbieders druk bezig om tot zo’n basisoplossing te komen.”
Volgens de Unit4-zorgspecialist is de volgende stap Den Haag en gemeenten hiervoor warm te krijgen. “De overheid en de politiek moeten niet de fout maken om zelf het wiel weer te gaan uitvinden; betrek ICT-partijen vanaf het begin bij zo’n proces. Alleen dan lukt het om de zorg definitief de 21e eeuw binnen te loodsen. In het belang van de mensen voor wie de zorg is bedoeld.”