Four people walking along arrow signs
Het kabinet wil de indicatiestelling van zorg zwaarte pakketten per 1 januari 2015 volledig onderbrengen bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Dit betekent dat de gemandateerde indicatiestelling, waarbij zorgaanbieders zelf indicaties mogen stellen, verdwijnt.
Een en ander staat in een kamerbrief van staatssecretaris Martin van Rijn over te nemen maatregelen tegen ‘upcoding’. Onder upcoding wordt het moedwillig zwaarder indiceren van cliënten verstaan. Door een client een zwaarder zorgzwaartepakket te geven, ontvangt de instelling een hogere vergoeding.
Steekproef
Het CIZ heeft op verzoek van de staatssecretaris onderzoek gedaan naar de gemandateerde indicatiestelling. Uit de rapportage blijkt dat op een totaal van ruim tweehonderd indicaties in bijna een kwart van de gevallen van de gevallen (23 procent, 45 in totaal) sprake is van zwaardere zorg dan het CIZ zou hebben vastgesteld.
ActiZ is verbaasd over het hoge percentage indicaties waarbij upcoding is vastgesteld. “De branche heeft niet eerder signalen gekregen dat er op grote schaal fouten worden gemaakt bij de indicatiestelling”, aldus ActiZ in een reactie. “Het CIZ is verantwoordelijk voor het toetsen en afgeven van de indicaties”. GGZ Nederland sluit zich hierbij aan. “Upcoding is niet de bedoeling, maar het onderzoek is niet breed uitgezet en dus niet representatief. Ook is niet te herleiden in welke sectoren de problemen zich voordoen”, aldus een woordvoerder. GGZ Nederland stelt dat er eerst vervolgonderzoek nodig is voordat er conclusies getrokken kunnen worden.
Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) voegt toe dat in het rapport wordt gemeld dat nog niet is vast komen te staan dat er sprake is van moedwillig upcoden. Ook hier moet nog nader onderzoek naar plaatsvinden.
Maatregelen
Van Rijn ziet echter aanleiding voor maatregelen om upcoding zo nodig de kop in te drukken. Instellingen die bedoeld of onbedoeld upcoden verliezen per direct de bevoegdheid tot gemandateerde indicatiestelling. Uiteindelijk wil het kabinet helemaal van indicatiestelling door aanbieders af. “Ik doe dat tegen de achtergrond van het voornemen van het kabinet om met ingang van 1 januari 2015 in het kader van de wet die de AWBZ gaat vervangen, alle indicatiebesluiten door het CIZ te laten nemen na een persoonlijk contact met degene waarvoor het besluit bedoeld is”, aldus Van Rijn. “Er is dan geen gemandateerde indicatiestelling meer.”
Het schrappen van gemandateerde indicatiestelling is opvallend. De werkwijze werd amper twee jaar geleden ingevoerd om een einde te maken aan onnodige bureaucratie rond de indicatiestelling. Bovendien zouden aanbieders dichter bij de cliënt staan dan het indicatieorgaan en daarmee beter in staat zijn de wensen en noden van de cliënt bij de indicatiestelling te betrekken.
Brancheorganisatie ActiZ voelt zich overvallen door het kabinetsvoornemen en is tegen het beëindigen van de gemandateerde indicatiestelling. “We zijn hier twee jaar geleden mee begonnen en vinden het geen goed plan om dit nu terug te draaien. Wij vinden dat het systeem waarbij instellingen indiceren en het CIZ dit controleert goed werkt. Ook voor de cliënt, omdat zij sneller door de molen gaan en de indicatie eerder gesteld kan worden”, zo stelt ActiZ.
Boete
Per november 2013 gaat het CIZ het aantal gemandateerde indicaties dat wordt gecontroleerd verhogen van 25 naar 30 procent. Er zal ook vaker medische informatie wordt opgevraagd waarbij contact is met de cliënt. Bij zorgaanbieders die moedwillig de verkeerd indiceren, wordt de mogelijkheid om de indicatiestelling te doen ontnomen. Daarnaast onderzoekt Van Rijn of de instelling ook een boete opgelegd kan worden.
Van Rijn gaat de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) vragen om uit te zoeken welke gevolgen ‘upcoding’ heeft gehad voor de kosten van de AWBZ en of het mogelijk is om door de zorginstellingen te veel ontvangen bedragen terug te vorderen.
