Het besluit van het kabinet om een aantal vitaminen, mineralen en paracetamol uit het basispakket te verwijderen op advies van Zorginstituut Nederland, is ‘penny wise, pound foolish’, schrijft voorzitter Gerben Klein Nulent van apothekersorganisatie KNMP in een blog. Het advies van het Zorginstituut gaat uit van een opbrengst van 40 miljoen euro, maar ontbeert volgens hem een stevig fundament en is “gebouwd op drijfzand”.
Het Zorginstituut noemt de betreffende medicijnen zelfzorgmiddelen. Klein Nulent werpt tegen dat voor veel chronisch zieken en ouderen paracetamol, kalktabletten, foliumzuur en vitamine D een “noodzakelijk en essentieel onderdeel van de behandeling” zijn. Voor reumapatiënten is het bijvoorbeeld noodzakelijk om het geneesmiddel methotrexaat in combinatie met foliumzuur te gebruiken, om vaak ernstige bijwerkingen te voorkomen.
De scherpe kritiek die de KNMP-voorzitter uit op het besluit van het kabinet kan rekenen op bijval van het Reumafonds en ouderenbond KBO-PCOB. Er zijn meerdere redenen waarom de drie organisaties tegen het besluit gekant zijn. Zo wijst de eerdere ervaring met maagbeschermers uit dat het schrappen van de vergoeding van relatief goedkope middelen leidt tot een verschuiving van het voorschrijven van duurdere, risicovollere middelen die wel worden vergoed.
Zorg mijden
De organisaties verwachten bovendien dat uitstroom van aantoonbaar kosteneffectieve middelen zal leiden tot therapieontrouw bij de patiënt. Zorg mijden ondermijnt de gezondheid en kwaliteit van het leven. Als voorbeeld noemt Klein Nulent het voorkomen van botbreuken bij osteoporose door het gebruik van kalktabletten in combinatie met vitamine D; dit voorkomt duurdere ingrepen zoals operaties en ziekenhuisopnamen, maar ook de inzet van huishoudelijke hulp, verzorging en wijkverpleging.
De KNMP-voorzitter memoreert de recente aankondiging van minister Bruins van Medische Zorg om 170 miljoen euro beschikbaar te stellen voor preventie en gezondheidsbevordering. “Van vitaminen en mineralen is bewezen dat ze kosteneffectief worden ingezet ter preventie van vermijdbare ziekenhuisopnames, valpreventie, botontkalking en om toxiciteit van andere geneesmiddelen tegen te gaan. Het advies staat hier derhalve haaks op.”
Tegenover de mening dat geneesmiddelen niet in het basispakket thuishoren als er gelijkwaardige middelen of voedingssupplementen op de vrije markt verkrijgbaar zijn, stellen de KNMP, het Reumafonds en KBO-PCOB een rits aan argumenten in hun recente correspondentie met de Tweede Kamer. Volgens Klein Nulent ontmoeten ze in de politiek veel medestanders en begrip, maar weegt het coalitieakkoord kennelijk zwaar.
