In 78 van de in totaal 355 gemeenten in Nederlanf is de directe mantelzorgwaardering onvindbaar of zelfs afgeschaft. Dit concludeert MantelzorgNL, dat in het kader van de Dag van de Mantelzorg op zondag 10 november, de individuele waardering voor mantelzorgers in geld, bonnen of een attentie in kaart heeft gebracht.
Volgens MantelzorgNL is in ieder geval in 42 gemeenten (12 procent) de individuele mantelzorgwaardering afgeschaft. Reden zijn de tekorten in het Sociaal Domein. MantelzorgNl verwacht dan ook dat komend jaar meer gemeenten de waardering willen afschaffen.
Wettelijke taak
Volgens bestuurder Liesbeth Hoogendijk van MantelzorgNL begeven gemeenten zich met deze bezuiniging op juridisch glad ijs. “Gemeenten hebben de wettelijke taak om mantelzorgers te waarderen én de wettelijke taak om ze te ondersteunen”, stelt Hoogendijk. “In de gemeenten waar de individuele waardering nu is afgeschaft kan het niet zo zijn dat geld – dat bedoeld is voor mantelzorgers – wordt gebruikt voor geheel andere doeleinden.”
Verschillen
Wat verder opvalt in de inventarisatie is hoe verschillend gemeenten omgaan met mantelzorgers. Van de individuele waarderingen die worden uitgereikt is het overgrote deel in de vorm van een cadeaubon of pas (48 procent), gevolgd door een geldbedrag (46 procent), variërend van 20 euro tot een uitschieter met 300 euro. In 6 procent van de gemeenten moeten mantelzorgers het doen met een attentie in de vorm van een bloemetje, verwenpakket of klein presentje.
Onvrede
De financiële waarde van de mantelzorgwaardering is zeer wisselend. Uit eerder onderzoek blijkt dat mantelzorgers het liefst individueel gewaardeerd worden, bij voorkeur met een geldbedrag. “Voor veel mantelzorgers is de waardering belangrijk als erkenning van hun inzet”, reageert Hoogendijk. “De grote verschillen tussen gemeenten helpen niet om je erkend te voelen. Het gebrek aan normering leidt tot onvrede onder die mensen die zorgen voor een kwetsbare naaste.”
Zoektocht
MantelzorgNL heeft naast de feitelijke waardering ook de online informatievoorziening rondom mantelzorgwaardering in kaart gebracht. Daaruit blijkt dat in 12 procent van de gemeenten de waardering onvindbaar is. Vooral in Groningen en Friesland bleek dit het geval. Mogelijk hebben de gemeenten wel een waardering voor mantelzorgers, maar via de website van de gemeente of van organisaties die zich bezig houden met mantelzorgondersteuning, is daar geen informatie over te vinden. Een andere mogelijkheid is dat de waardering ook in deze gemeenten is afgeschaft, zonder dat online inzichtelijk is.
Naast de onvindbaarheid is bij één op de vijf gemeenten de informatievoorziening gebrekkig of de aanvraagprocedure zo ingewikkeld, dat van ontmoediging kan worden gesproken. Hoogendijk: “Als je als mantelzorger een ware zoektocht af moet leggen om de waardering aan te
