Dat blijkt uit een analyse van 92 procent van de jaarcijfers van de zorgorganisaties in de vvt over 2022 van inkoopcoöperatie Intrakoop en Verstegen accountants en adviseurs. De omzet in de vvt steeg 2,4 procent, maar de kosten namen toe met 2,4 procent. Die uitgavenstijging kwam vooral door PNIL (plus 21 procent) en het hoge ziekteverzuim (plus 9,5 procent).
Ruim honderd zorgorganisaties boekten in 2022 verlies, in 2021 waren dat er nog ‘slechts’ 55. Ook de positieve resultaten van eerdere jaren zijn voor een belangrijk deel verdampt. Intrakoop tekent bij het positieve nettoresultaat aan dat veel zorginstellingen nog profiteren van het overschot op de vergoeding van kapitaallasten.
Die vergoeding van kapitaallasten in de intramurale ouderenzorg is veelal hoger dan de kosten van afschrijving, rente en huur. Een deel van de zorgorganisaties gebruikt dit overschot voor compensatie van de tekorten op de zorgexploitatie. “Op de langere termijn is dit onwenselijk, omdat de middelen die voor kapitaallasten worden ontvangen, nodig zijn om het zorgvastgoed op peil te houden”, aldus Intrakoop en Verstegen.
Seinen op rood
“Steeds meer seinen in de vvt staan op de rood”, stelt Ruud Plu, directeur-bestuurder van Intrakoop. “Dat is zorgelijk, omdat daarmee de continuïteit van de sector steeds verder onder druk komt te staan. Bovendien is er weinig reden voor optimisme, omdat we over de hele linie zien dat ook dit jaar de kosten en prijzen verder stijgen. Door goede samenwerking en slim inkopen kunnen risico’s worden beperkt, maar met name ten aanzien van de arbeidsmarkt blijven de zorgen groot.”
Onder minimumnorm
Zorgorganisaties die het jaar positief hebben afgesloten, hebben de ‘winsten’ gebruikt om het eigen vermogen te versterken. Het zogeheten weerstandsvermogen van de vvt steeg licht van 30 procent in 2021 naar 31 procent vorig jaar. Toch kwamen 108 organisaties onder de (gangbare) minimumnorm van 15 procent. Ook zijn er 21 zorgorganisaties met een negatief eigen vermogen.
Opvallend is dat de cliëntgebonden kosten (kosten voor behandelingen, therapie, medicijnen, incontinentiematerialen etc.) licht zijn gedaald met 1 procent. De kosten voor voeding en de zogeheten hotelmatige kosten (schoonmaak, verblijf, linnenvoorziening en vervoer) stegen wel fors: met 8 procent.
En de problemen voor de sector nemen niet af door de opstelling van de financiers die bijvoorbeeld wel oproepen tot goed werkgeverschap maar niet thuis geven als de sector de cao-lonen verhoogt om de inflatie te compenseren. Met de huidige opstelling draaien de aanbieders zelf voor die kosten op: zij nemen hun verantwoordelijkheid; de financiers niet!