Beeld: Canva
In 2019 schreven 11.000 studenten zich in voor verzorgende IG. In 2023 waren dit er nog maar 6.700. Dat blijkt uit recente cijfers van de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven (SBB). Voor schooljaar 2024-2025 zet de daling door.
Kantelpunt
V&VN-voorzitter Bianca Buurman: “De instroom bij de opleidingen voor verzorgende IG neemt zo dramatisch af dat we op een kantelpunt zitten. Er zijn scholen die dit jaar de klas met de opleiding verzorgende IG niet starten omdat er te weinig aanmeldingen zijn. En dit terwijl de behoefte aan verzorgenden groeit, gezien de langer thuiswonende ouderen en ouder wordende kwetsbaren in verpleeghuizen.”
Tekorten
Uit berekeningen van V&VN blijkt dat er over zes jaar 33.000 verzorgenden te weinig zijn. De grootste tekorten in de verpleegkundige beroepen zijn: verzorgenden individuele gezondheid (verzorgenden IG, mbo-niveau 3) en verpleegkundigen (mbo, hbo en gespecialiseerd).
Veranderagenda
Een van de oplossingen van Buurman is dat zorgprofessionals beter betrokken worden bij de veranderingen die omschreven staan in een nieuw hoofdlijnenakkoord ouderenzorg en het Integraal Zorgakkoord (IZA). Buurman: “Het IZA dreigt te veel een beweging van consultants en bestuurders te worden, terwijl echte verandering begint bij de zorgprofessionals zelf: dat leidt tot behoud, werkplezier en goede implementatie.”
Buurman vraagt aan de staatssecretaris Langdurige Zorg, Vicky Maeijer, om bij VWS minister Fleur Agema aan te dringen op dat financiële transformatiemiddelen vooral worden ingezet om zorgprofessionals, in plaats van dure consultants, te betrekken bij de veranderagenda.
Het snel werkend antwoord hierop is niet voorradig. Te weinig vakkundige medewerkers vraagt om samenwerking en enige dwang om samen daaraan te werken. Het betreft het BIG erkende onderwijs tot Verzorgende IG en verpleegkundige ( HBO en MBO ). Praktijkdominante onmisbare beroepen vragen om leerplekken in de praktijk. Zo kennen we in het mbo de leervorm BBL met een leerling-arbeidsovereenkomst en in het HBO de leervorm Duaal met ook een leerling-arbeidsovereenkomst. Naar mijn mening dienen alle zorginstellingen, die deze afgestudeerden in hun personeelsformatie werven, voldoende van deze passende leerling-arbeidsovereenkomsten aan te bieden, na vooraf commitment met het betreffend beroepsonderwijs. Dat geldt ook voor het bieden van stage-plaatsen. Werving vanuit zorginstellingen is immers net zo belangrijk als werving vanuit het beroepsonderwijs. En zorginstellingen en beroepsscholen die relatief minder dan de gemiddelde behoefte opleiden zouden naar rato van hun onderprestatie financieel bij moeten dragen aan collega’s die in deze bovengemiddeld presteren. ( daartoe oprichten van een onder collectief beheer staand fonds?). Het is maar een idee. Immers onderpresteren bij de instroom en wel snoepen aan de uitstroom moet afgeremd worden. En werving vanuit de praktijk kan een sterke instroom bevorderen, naast aantrekkelijker arbeidsvoorwaarden ( studentenhuisvesting, woon-werk vervoer, lage studiekosten, hogere starthonorering enz).