De Nederlandse markt voor zorg-ict is moeilijk toegankelijk vanwege de noodzakelijke hoge investeringen, gebrek aan ict-standaarden en de hoge overstapdrempel voor zorginstellingen.
Zorg-ict
Gegevensuitwisseling in de Nederlandse zorg is niet op het gewenste niveau omdat de gebruikte ict dit niet voldoende ondersteunt. Er is maar een beperkt aantal zorg-ict-leveranciers en zorginstellingen zijn sterk van hen afhankelijk. Overstappen naar een andere leverancier is moeilijk en duur, bijvoorbeeld omdat er veel is geïnvesteerd in het gebruik van het systeem en vanwege de koppeling met vele andere systemen. Deze afhankelijkheid kan leiden tot een leveranciersklem (vendor lock-in). Het beperkt efficiënte gegevensuitwisseling en leidt tot hogere prijzen, minder kwaliteit van zorg en minder innovatie.
Leidraad ict in de zorg
De leidraad verduidelijkt de mededingingsregels voor zorg-ict-markten, stelt de ACM. Als een leverancier misbruik maakt van diens machtspositie, is dat in strijd met de Mededingingswet. Machtsmisbruik bij zorg-ict-systemen kan bijvoorbeeld bestaan uit het moeilijk maken van het koppelen van systemen van verschillende leveranciers, het opleggen van onredelijke contractvoorwaarden of het vragen van niet-transparante of excessieve prijzen.
Zorgaanbieders kunnen volgens de ACM meer tegenwicht bieden aan de sterke positie van ict-leveranciers. Ze kunnen hun kennis, ervaring en inkooppositie bundelen door meer samen te werken. De leidraad beschrijft hiervoor de mogelijkheden. Afspraken tussen marktpartijen over technische oplossingen, eenheid van taal en standaarden bevorderen de interoperabiliteit van zorg-ict-systemen en digitale gegevensuitwisseling. Dat is toegestaan en wordt aangemoedigd om de markten beter te laten werken.
VWS en wetgeving
De zorg en de zorg-ict-markt kunnen beter functioneren als systemen makkelijker en beter aan elkaar gekoppeld kunnen worden. Daarvoor is het nodig dat er uniforme standaarden voor gegevensuitwisseling komen, zoals eenheid van taal en techniek. Het ministerie van VWS investeert daar nu volop in via wet- en regelgeving, bijvoorbeeld via de Wegiz. De ACM adviseert de minister daarbij zoveel mogelijk aan te sluiten bij open internationale standaarden in zorg-ict, zodat de markt open blijft voor alle ict-aanbieders.