Foto: Adobestock
De afgelopen jaren is er veelvuldig bericht over medicijntekorten. Ondanks de aandacht voor het thema is het aantal meldingen van medicijntekorten vorig jaar nauwelijks afgenomen. Uit onderzoek zou blijken dat een voorraad van vijf maanden van alle geneesmiddelen een groot deel van de leveringsproblemen zou oplossen. Het lukte VWS echter niet om deze voorraad op te laten bouwen. De Tweede Kamer had grote vraagtekens bij de toepasbaarheid van het plan en vroeg om niet van alle medicijnen een grotere voorraad aan te houden, maar maatwerk toe te passen.
Of en wanneer tekorten gaan ontstaan blijkt echter lastig te voorspellen. Daarom hebben veldpartijen besloten om te beginnen met een praktische pilot waar binnen een gecontroleerde omgeving ervaring opgedaan wordt met voorraadopbouw, laat Van Ark aan de Kamer weten. Het gaat om een gezamenlijk initiatief van zorgverzekeraars en de koepelorganisaties voor biosimilars en generieke geneesmiddelenindustrie Nederland (Bogin) en Generieke Leveranciers Nederland (GLN).
Twee maanden
In januari zijn de organisaties begonnen met het opstellen van randvoorwaarden voor de proef. Onder het experiment vallen generieke geneesmiddelen die onderdeel zijn van het inkoopbeleid van zorgverzekeraars. In overleg is een aantal middelen geselecteerd. Het gaat om verschillende typen geneesmiddelen gebaseerd op het gebruik (acuut, chronisch of seizoensgebonden), de duur van productie en distributie en de houdbaarheidstermijn van het geneesmiddel. Tijdens de proef proberen de leveranciers een voorraad van twee maanden op te bouwen. Een grotere opbouw zou voor een beperkte proef te veel voeten in de aarde hebben.
Kosten
De pilot duurt tot de zomer, waarna een evaluatie volgt. Hieruit moet blijken wat er allemaal komt kijken bij het aanleggen en op peil houden van voorraad voor de verschillende typen middelen. De proef moet ook antwoorden geven op vragen over de kosten van een grotere medicijnvoorraad. “Tijdens de pilot geven partijen verschillende aspecten van kosten zoals opslag en administratieve kosten door aan een trusted third party (TTP), hierdoor zal de pilot ook inzicht verschaffen in de werkelijke kosten van aanvullend voorraadbeheer”, aldus de minister.
Europees beleid
De afgelopen tijd heeft de minister ook een onderzoek laten uitvoeren naar de praktijk in andere Europese landen. Daar blijken grote verschillen in te zitten. Slechts een derde van de landen heeft afspraken over hoeveelheden medicijnen die op voorraad moeten zijn. Binnen die afspraken zit ook weer een grote variatie. De meeste landen monitoren wel op tekorten, maar ook in de manier waarop ze dat doen zitten veel verschillen. De oplossing voor medicijntekorten lijkt daardoor niet uit een van de mede-EU-landen te gaan komen. De minister onderzoekt nog wel de mogelijkheden om de grondoorzaken van medicijntekorten op Europees niveau aan te pakken.
De lessen uit de pilot en uit Europa neemt de minister mee in de verdere uitwerking van de plannen voor een ijzeren voorraad. “Met het aanleggen van een ijzeren voorraad kunnen niet alle tekorten voorkomen worden, maar streven we ernaar meer weerbaarheid te creëren om tijdelijke tekorten beter te kunnen opvangen”, aldus Van Ark.