De randen van Nederland zijnde afgelopen twintig jaar het sterkst vergrijsd. In Zeeuws-Vlaanderen wonen naar verhouding de meeste 65-plussers, maar de toename was het sterkst in Limburg. Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Blijkens de telling van het CBS was op 1 januari 2016 ruim 18 procent van de Nederlandse bevolking 65 jaar of ouder. De regio met het grootste aandeel 65-plussers is Zeeuws-Vlaanderen, met ruim 24 procent. Ook in andere regio’s aan de randen van het land is de bevolking relatief sterk vergrijsd: in grote delen van Groningen, Drenthe, de Achterhoek, Limburg en Zeeland is meer dan 21 procent van de bevolking 65 jaar of ouder.
Flevoland, waarvan een groot deel pas in de tweede helft van de vorige eeuw werd bebouwd en bewoond, is met ruim 12 procent 65-plussers nog altijd de minst vergrijsde provincie van Nederland. Ook in de vier grootstedelijke regio’s (Groot-Amsterdam, Groot-Rijnmond, agglomeratie Den Haag en provincie Utrecht) ligt het percentage 65-plussers onder het landelijke gemiddelde, met name in Groot-Amsterdam (ruim 14 procent). In andere stedelijke gebieden, zoals de regio’s rondom Groningen, Zwolle, Arnhem en Nijmegen, wonen ook naar verhouding minder 65-plussers dan gemiddeld in Nederland.
Als het gaat om absolute aantallen wonen er wél veel 65-plussers in de grote steden: in de gemeente Amsterdam zijn dat er inmiddels meer dan 100 duizend, tegenover 90 duizend in de hele provincie Zeeland.
Dubbele toename
In 1995 was 13 procent van de Nederlandse bevolking 65 jaar of ouder, op 1 januari 2016 was dat ruim 18 procent. In Midden-Limburg was deze toename in dezelfde periode bijna het dubbele: van 13 procent naar bijna 22 procent. Ook in Noord- en Zuid-Limburg nam het aandeel 65-plussers tussen 1995 en 2016 met meer dan 8 procentpunten toe. Dit was ook het geval in Delfzijl en omgeving en in de Kop van Noord-Holland. Andere grensregio’s waar de bevolking bovengemiddeld snel is vergrijsd zijn Noord- en Oost-Groningen, Drenthe, de Achterhoek en Zeeland.
Randstad
Grote delen van de Randstad zijn veel minder snel vergrijsd. In 1995 lag het percentage 65-plussers in Groot-Amsterdam en Groot-Rijnmond nog op het landelijk gemiddelde en was de agglomeratie Den Haag zelfs bovengemiddeld vergrijsd. Deze regio’s zijn nu nauwelijks verder vergrijsd, in de agglomeratie Den Haag is het aandeel 65-plussers zelfs -als enige regio- licht afgenomen. Ook in andere delen van de Randstad, zoals de agglomeraties Haarlem en de regio Gooi en Vechtstreek, is de vergrijzing minder sterk toegenomen dan landelijk gemiddeld.
In de afgelopen twintig jaar zijn steeds meer 18- tot 25-jarigen voor studie of werk vanuit perifere regio’s naar de Randstad of naar steden daarbuiten verhuisd. Hierdoor neemt het percentage jongvolwassenen in de regio’s aan de randen van Nederland af. Daarnaast blijven steeds meer dertigers die de grote steden verlaten binnen de Randstad wonen. Het wegtrekken van jongvolwassenen uit de perifeer gelegen regio’s versterkt daar ook indirect de vergrijzing, doordat zij hun kinderen elders krijgen. Dit heeft ertoe bijgedragen dat in veel grensregio’s het aantal geboorten sinds 1995 met meer dan 20 procent is afgenomen, terwijl het in grote delen van de Randstad is toegenomen. In 2015 werden, in verhouding tot het aantal inwoners, de meeste baby’s geboren in Groot-Amsterdam, de agglomeratie Den Haag en Flevoland: bijna 12 per duizend inwoners. In Zuid-Limburg, Zeeuws-Vlaanderen, Noord-Drenthe, Zuidoost-Drenthe en Delfzijl en omgeving was het geboortecijfer met minder dan acht baby’s per duizend inwoners het laagst.
