Nadat de IJsselmeerziekenhuizen en het Slotervaartziekenhuis in 2018 failliet gingen, trok Loek Winter zich terug uit de publiciteit. “Een zeer traumatiserende ervaring”, noemt hij de gebeurtenis in gesprek met journalisten Joost Bijlsma en Pierre de Winter, die de zorgondernemer interviewden voor de aankomende editie van kwartaalmagazine Skipr quarterly en de podcast Voorzorg.
“Zeker omdat ik expliciet, ook schriftelijk, aan partijen heb aangegeven: dit gaat niet goed”, vertelt Winter. “Ik vond dat we een stille curator moesten benoemen om dit een zachte landing te geven. Of moesten onderzoeken of we onze activiteiten gingen afbouwen of onderbrengen in een ander ziekenhuis. Die noodroep heb ik kennelijk niet goed genoeg gedaan.” Ook op andere vlakken steekt hij de hand in eigen boezem. “Als persoon was ik te klein om de cultuur te veranderen. Wat mij bij mijn klinieken op kleine schaal wel lukte, ging op grotere schaal mis.”
Verloren strijd
Ruim twee jaar voordat de ziekenhuizen failliet gingen, zag Winter al in dat hij een verloren strijd voerde. “Ik zag de politieke steun voor privatisering wegvallen en dacht: dit gaat niet meer goed komen.” Aanvankelijk ervaren Winter en zijn compagnon Willem de Boer een open houding vanuit het ministerie van VWS als ze met overheidssteun de noodlijdende ziekenhuizen overnemen. “Het idee was destijds: we geven verzekeraars de regie en marktpartijen mogelijkheden om te laten zien dat het kosteneffectiever en kwaliteits- en klantgerichter kan.”
Politieke kanteling
Toch is de politiek er nooit helemaal voor gegaan, in de ogen van Winter. “Er kwam een kanteling in omgekeerde richting: het ging van privaat weer naar publiek.” De argwaan groeide, onder meer door de dubbelrol van Winter en De Boer, die zowel aandeelhouder als bestuurder waren. Dat zou ze in staat stellen om zichzelf of hun bedrijven te bevoordelen. Mogelijk zouden ze geld aan de zorg hebben onttrokken, werd gespeculeerd. Daar is echter geen sprake van geweest. Dat bleek onder meer uit een deze week gepresenteerd onderzoek van toezichthouders NZa en IGJ, die niet in alle geldstromen inzicht hadden. Wel werd af en toe de schijn van belangenverstrengeling onvoldoende vermeden, concluderen de onderzoekers. Ook was de raad van commissarissen een tandeloze tijger door de constructie, wat indruist tegen de Governancecode Zorg. Desondanks werd de wet niet overtreden en is geen geld onttrokken aan de zorg volgens de onderzoekers.
Lagere tarieven dan de buren
Winter en De Boer sneden fors in de kosten en bezuinigden miljoenen per jaar. “Maar dat betekende niet dat we daarmee de cultuur hadden veranderd”, analyseert Winter. De opstelling van de verzekeraars was een enorme tegenvaller voor de zorgondernemer. Zo weigerden ze IC-uitbreiding te bekostigen. Bovendien bleek dat Winters ziekenhuizen fors lagere tarieven kregen dan de buurziekenhuizen in Amsterdam. “Als wij de tarieven van de buren hadden gehad, waren we rijk geweest. Dan hadden we ook het geld gehad om nieuwe mensen aan te nemen en innovaties te doen.”
‘Ondernemerschap blijft noodzakelijk’
Volgens Winter is het momenteel niet haalbaar om met privaat geld in ziekenhuizen te investeren. “De politiek wil het niet. Je moet als individu niet tegen die stroom in zwemmen.” Desondanks pleit hij onverminderd voor ondernemerschap in de zorg, onder meer in zijn nog te verschijnen boek Het Veranderend Zorglandschap. “Dat is noodzakelijk om de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg te waarborgen.”
U kunt Voorzorg ook beluisteren via Spotify, Apple Podcasts en andere podcast-apps.
Het interview met Loek Winter is te lezen in de nieuwste editie van Skipr quarterly, dat half januari verschijnt. Abonneren kan hier.
Goed dat het nog eens zo helder samngevat wordt. Nog steeds is er geen transparantie over de financiering van ziekenhuizen en nog steeds zijn er grote verschillen in budgetten die niet te maken hebben met de kwaliteit. Dit dient geen enkele doel en zou voor de politiek een reden moeten zijn om de financiering sterk te vereenvoudigen. Sterkte verder Loek. .