De afgelopen jaren was een dalende deelnametrend aan bevolkingsonderzoeken te zien naar borstkanker, baarmoederhalskanker en darmkanker, zegt Patricia Hugen van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in het AD. “We weten dat we niet iedereen goed bereiken. Daarom zetten we ons in om mensen beter te bereiken, zeker in kwetsbare wijken.”
Ernstigere diagnose
De plek waar je woont speelt vaak een rol bij het wel of niet meedoen aan bevolkingsonderzoek. En inwoners van wijken met een lagere sociaal economische status lopen bovendien een groter risico op een ernstiger diagnose als ze kanker krijgen.
Thom Bongaerts, waarnemend huisarts in Den Haag, deed de afgelopen jaren promotieonderzoek naar de opkomst van de drie bevolkingsonderzoeken darmkanker, borstkanker en baarmoederhalskanker. “Dat de opkomst daalt, zien we niet alleen in Den Haag, ook in de rest van Nederland speelt dat. Andere Europese landen hebben er ook mee te maken. We zijn nog een van de landen waar de opkomst relatief hoog is”, zegt Bongaerts in het AD.
Bongaerts keek in zijn onderzoek ook naar een andere rol van de huisarts. Zij zouden bijvoorbeeld actiever hun patiënten op de bevolkingsonderzoeken kunnen wijzen. “De huisarts is nog iemand die mensen vertrouwen, bleek uit mijn onderzoek.”
De wijken in
GGD Haaglanden en het RIVM gaan nu de wijken in om mensen te benaderen die de onderzoeken aan zich voorbij laten gaan. Ook komen in huisartsenpraktijken nieuwe folders en het RIVM geeft in oktober training aan gezondheidsvoorlichters van de GGD. Zij delen die kennis op bijeenkomsten in Haagse wijken.
Opkomstcijfer
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is een deelname van zeventig procent aan de onderzoeken belangrijk om voldoende effectief te zijn. In de regio Haaglanden liggen opkomstcijfers van de drie onderzoeken daar al jaren onder. Landelijk deed in 2022 46 procent mee aan het onderzoek naar baarmoederhalskanker, 71 procent aan het borstkankeronderzoek en 68 procent onderging het onderzoek naar darmkanker. Uit de RIVM-cijfers blijkt dat met het bevolkingsonderzoek jaarlijks 850 tot 1075 sterfgevallen aan borstkanker voorkomen kunnen worden.
