De Nederlandse ziekenhuizen zijn er nog lang niet klaar voor om Horizontaal Toezicht in te voeren. In het door ziekenhuizen en zorgverzekeraars, verenigd in Horizontaal Toezicht Zorg, ontwikkelde instapmodel scoren de meeste ziekenhuizen in de schaal van 1 tot 5 net iets meer dan een 2.
NFU, NVZ en Zorgverzekeraars Nederland hebben in 2017 de ambitie uitgesproken dat in 2020 tachtig procent van de ziekenhuizen Horizontaal Toezicht heeft ingevoerd. Maar de meeste Nederlandse ziekenhuizen zijn daar nu nog lang niet klaar voor. Het vraagt een bepaalde volwassenheid op het gebied van governance, risk en compliance, die de ziekenhuizen nog niet hebben, stellen Sikko Bruinsma, partner bij KPMG Health, en Mark van der Schrier, senior manager bij KPMG Health, op 22 januari.
Formaliseren
Horizontaal Toezicht is een vorm van samenwerking tussen zorgverzekeraar en zorgaanbieder die steunt op vertrouwen, wederzijds begrip en transparantie in handelen. Dat schept verplichtingen. “Volwassenheid betekent dat ziekenhuizen hun processen op orde hebben, dat zij controle hebben op de risico’s die zij lopen en dat zij voldoen aan de regels die gelden”, zegt Sikko Bruinsma. Het belangrijkste is dat organisaties dit formaliseren en aantoonbaar maken. Bruinsma: “Rollen en verantwoordelijkheden met betrekking tot registratie zijn nu vooral informeel vastgelegd en er is geen sprake van de noodzakelijke formele standaardisatie. Dat moet anders.”
Eigenaarschap
Als niemand de verantwoordelijkheid neemt, is de zorgadministratie veel tijd kwijt aan het oplossen van alle registratiefouten die aan het begin van het proces gemaakt worden. Het gaat dus om bewustwording en het claimen van eigenaarschap. En als voldoende feedback ontbreekt en een specialist geen terugkoppeling krijgt over de gemaakte fouten en de gevolgen hiervan voor de instelling, blijven de problemen zich opstapelen. “Wij zien bovendien dat veel zorgprofessionals moeite hebben om gestandaardiseerd te werken in het primaire registratieproces”, zegt Bruinsma. “Dat is vaak een gevolg van het ontbreken van procesbeschrijvingen en adequate IT-ondersteuning.” Daarnaast zijn algemene IT-maatregelen, zoals logische toegangsbeveiliging, changemanagement en logging, vaak onvoldoende ingericht.
Bestuurders
ie onvolwassenheid van instellingen uit zich volgens Van der Schrier op diverse manieren. Van der Schrier: “Soms is het de ’tone at the top’. Van belang is in hoeverre bestuurders bijdragen aan het correct registreren en declareren binnen hun instelling. Zien zij het als administratieve last of als een middel om financieel gezond te zijn?”
“De impact van Horizontaal Toezicht moet niet onderschat worden”, stelt Sikko Bruinsma. Dat geldt ook voor de duur van zo’n traject. Gemiddeld staat daar zo’n anderhalf jaar voor, zo schatten de adviseurs van KPMG Health in. “Dat maakt het de stip op de horizon – tachtig procent in 2020 – wel erg ambitieus”, zegt Mark van der Schrier. “Anderzijds: er is niks mis met wat gezonde ambitie. Er is geen weg terug. Deze investeringshobbel moet wel genomen worden, dat beseffen alle ziekenhuizen ook.”
