Minister Van Ark houdt haar kruit droog over acute zorg

De minister zet uiteen dat dat de houtskoolschets acute zorg, die zomer 2020 is gepubliceerd, een beeld geeft aan wat er nodig is voor goede, veilige, toegankelijke en betaalbare acute zorg. Uitgangspunt in de schets is niet de huidige organisatie van de acute zorg, maar een voorstelling van de ideale inrichting van het acutezorglandschap. “Het is een stip op de niet al te verre horizon. Deze schets is richtinggevend voor de inrichting en financiering van het toekomstige acutezorglandschap.” Dat is nodig omdat het nu soms te druk is of juist te stil. Het is ook niet altijd duidelijk waar je als patiënt heen moet. Daarnaast moet de integrale samenwerking beter. Verder is het moeilijk om voldoende zorgprofessionals te vinden.

Houtskoolschets acute zorg

Net als veldpartijen vatten Kamerleden de houtskoolschets acute zorg op als een stap op weg naar een forse reductie van het aantal ziekenhuizen met een volwaardige SEH en IC. Kamerbreed bestaan er zorgen dat er zo ‘witte plekken’ ontstaan in Nederland waar de afstand tot een volwaardig ziekenhuis te groot wordt. Dat valt te lezen in het Verslag Schriftelijk Overleg over de houtskoolschets acute zorg. Daarin beantwoordt minister Van Ark tientallen Kamervragen van vrijwel alle politieke partijen.

Minder SEH’s?

Zal een reductie van het aantal ziekenhuizen met een volwaardige SEH en IC niet leiden tot ‘witte vlekken’ in Nederland? Op die vraag geeft de minister geen helder antwoord. Ze houdt vast aan concentratie van de hoogcomplexe acute zorg. Maar dat hoeft niet op voorhand te betekenen dat er minder volwaardige ziekenhuizen komen. Van Ark schrijft dat “uitsluitend de hoog-complexe acute zorg geconcentreerd zal worden om de beste kwaliteit te borgen. Het overgrote deel van de acute zorg kan nog steeds in de buurt verleend worden. Het is dan ook niet per definitie de bedoeling dat er minder locaties komen waar acute zorg geleverd kan worden.”

Medisch zorglandschap

Om te bepalen waar er SEH’s komen voor hoogcomplexe acute zorg en integrale spoedposten voor eenvoudige acute zorg is nader onderzoek nodig. Bij verdere besluitvorming over het acutezorglandschap wil de minister kijken naar het totale medischezorglandschap en de effect op (regionale) ziekenhuizen onderzoeken. Ook laat de minister nader onderzoek doen naar de zorgmeldkamer, de bekostiging van de acute zorg en hoe de sturing over de inrichting van het acutezorglandschap exact moet worden vormgegeven. Daarbij zal ze ook het advies van de Gezondheidsraad betrekken dat de 45-minutennorm loslaat.

Regionale benadering

Voor het maken van afspraken over de inrichting van het acutezorglandschap kiest Van Ark voor een regionale benadering in de bestaande elf ROAZ-regio’s. De minister gaat bij de uitwerking van deze regionale benadering de regiobeelden betrekken. “Aangezien er grote verschillen zijn tussen de regio’s, zal er per regio gekeken moeten worden hoeveel SEH’s voor hoog-complexe acute zorg er nodig zijn, en wat daarvan de optimale spreiding is.”

Regiorol voor ROAZ

Een regierol voor de elf ROAZ-regio’s sluit de minister niet uit. De ROAZ’en hebben in haar optiek in de coronacrisis hun regierol in de regio goed opgepakt. “Deze rol zouden zij ook buiten de crisistijd kunnen vervullen, zoals beschreven staat in de houtskoolschets. We hebben kunnen zien dat (regionale) samenwerking in de zorg goed werkt. Dit zou verder uitgebouwd kunnen worden, ook buiten crisistijden”, schrijft Van Ark.

Draagvlak

De minister vindt draagvlak essentieel. Het zal nog een hele opgave zijn draagvlak te creëren, want belangrijke partijen als de NVZ, ZN en de SEH-artsen hebben kritische reacties gegeven op de houtskoolschets. Bovendien hebben 28 burgemeesters een brandbrief geschreven over de mogelijke degradatie van het ziekenhuis in hun regio. Ook organiseren burgers in kleinere gemeenten al handtekeningenacties voor behoud van hun ziekenhuis. In het consultatietraject kunnen partijen tot 1 januari 2021 hun mening geven. Voor het verkiezingsreces wil Van Ark de Kamer nader informeren. Een volgend kabinet beslist.