Nederlandse ziekenhuizen hebben geen tekort aan operatiekamerpersoneel. Dat blijkt uit onderzoek van OK inside onder 72 ziekenhuizen.
Tekort aan vast personeel
Er lijkt een personeelstekort te bestaan van zo’n 10 procent . Dit is echter de berekende vacatureruimte: de begroting van personeel in vaste dienst, minus de realisatie. De daadwerkelijke vacatureruimte ligt veel lager. Deze wordt namelijk opgevuld met personeel niet in loondienst zoals detacheerders en ZZP’ers”, zegt Dorien van Broekhoven die het onderzoek heeft uitgevoerd. Zij heeft een achtergrond als operatieassistent en werkt als interim manager in de zorg en bij voorkeur op een OK. “Dus als de personeelsbegroting de ideale situatie weergeeft en de opgegeven vacatureruimte aangevuld met externe kracht een werkbare situatie is, dan bestaat er geen werkelijk personeelstekort, maar is er slechts sprake van een niet ideale situatie met financiële gevolgen”, aldus Van Broekhoven.
Er zijn genoeg goed opgeleide medewerkers voor operatiekamers (OK’s). Het personeelstekort is louter een financieel probleem, omdat velen zich als ZZP’er aanbieden voor 25 euro netto per uur meer dan personeel in vaste dienst. Dat nekt die ziekenhuizen die hun budget baseren op de reguliere salarissen en met hun personeel tegen dat tarief niet uitkomen. Dat blijkt uit onderzoek door Dorien van Broekhoven van OK inside.
Meer opleidingsplaatsen
Het lijkt volgens Van Broekhoven een oplossing om uitstappers die zich vervolgens als ZZP-er aanbieden, terug op de OK te krijgen: “Dit wordt het geval zijn als de nadelen van detachering toenemen”. Eén van de mogelijke oplossingen is het meer opleiden van OK-assistenten. Ter stimulering daarvan heeft minister Schipper een subsidie van 88.000 euro ingesteld. Van Broekhoven ziet het meer opleiden en wellicht versneld of ánders opleiden als een goede lange termijnoplossing. Zij denkt hierbij aan bijvoorbeeld het inzetten van e-learning en het gebruiken van operatiekamers die in het weekend niet gebruikt worden.
Animo
Er is genoeg animo voor deze opleidingen. Recent ander onderzoek in veertien ziekenhuizen (het zogenaamde het visvijveronderzoek II uit 2011) leert dat er in deze ziekenhuizen bijna 700 kandidaten voor een opleidingsplaats waren. Slechts 79 studenten konden worden aangenomen, omdat er niet meer capaciteit is om hen op te leiden. Een oplossing om meer personeel in vast dienstverband te krijgen, is het aanbod vergroten door het aantal opleidingsplaatsen uit te breiden. Er is voldoende aanbod van sollicitanten blijkt uit het onderzoek. Zo heeft 84 procent van de ziekenhuizen voldoende aanbod van sollicitanten AM (anesthesie medewerkers) en 94 procent heeft voldoende aanbod van sollicitanten OA (operatie-assistenten). De vijf ziekenhuizen die aangaven niet voldoende aanbod van sollicitanten te hebben lagen allen in de Randstad.
Onderzoek
Van Broekhoven heeft het onderzoek uitgevoerd met een kleine sponsoring van de NVLO (Nederlands vereniging voor leidinggevende OK) en voor de rest in eigen beheer. Het onderzoek gaat over de stand van zaken op 01-01 2012. De vragenlijsten zijn in december 2012 verstuurd en het onderzoek is begin juni afgesloten. OK inside is begonnen als een website ter ondersteuning voor het onderzoek. Door vragen uit het veld naar kennis, protocollen en scripties wordt de site uitgebouwd naar een kennisplatform voor medewerkers op de OK. Van Broekhoven is voornemens het onderzoek te herhalen en dan ook de uitstroom van de OK in kaart te brengen.