Bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker kan tot 92 procent van de sterfgevallen voorkomen. Vooral onder Nederlandse vrouwen met een migrantenachtergrond is het deelnamepercentage echter laag (30 tot 40 procent). Hierdoor is de kans op sterfte bij deze groep door baarmoederhalskanker 1,8 keer hoger. Om deelname onder vrouwen met een migratieachtergrond te vergroten, zijn thuis-zelftests en het uitstrijkje bij de huisarts enkele jaren geleden aan het nationale screeningsprogramma toegevoegd. “Maar juist de groep deze groep vrouwen maakt weinig gebruik van de thuistest door een gebrek aan vertrouwen en lage verwachtingen inzake zelfeffectiviteit”, aldus Antoni van Leeuwenhoek.
Nieuw onderzoek
Middels innovatieve technologieën wil het 4 Women With Women-project (4WWW) de doeltreffendheid van screeningsbenaderingen verhogen, participatiebarrières verlagen en de ongelijkheden verminderen. “Nieuw aan dit onderzoek is dat we niet voor vrouwen maar met vrouwen een nieuwe manier van screening willen ontwikkelen”, zegt Nienke van Trommel, lid van het consortium en gynaecoloog bij Antoni van Leeuwenhoek.
De onderzoekers starten daarvoor met een bottom-up benadering. “Vrouwen met een migrantenachtergrond uit de algemene bevolking zullen samenwerken met clinici, communicatie- en gedragswetenschappers van het Antoni van Leeuwenhoek, de Vrije Universiteit, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en de Universiteit Twente om de participatiebarrières verder te begrijpen”, aldus professor Renske Steenbergen, onderzoeker van Cancer Center Amsterdam en leidinggevende van het consortium.
Nieuwe screeningsstrategie
Daarnaast ontwikkelen onderzoekers van Cancer Center Amsterdam en NKI samen met bedrijfspartners urine-gebaseerde baarmoederhals(pre)kankerdetectietests. Universiteit Twente ontwikkelt met bedrijven een innovatieve lab-on-a-chip voor vroege opsporing van baarmoederhalskanker.
Het onderzoek wordt vergezeld door een acceptatie- en kosteneffectiviteitsstudie van de ontwikkelde screeningsaanpak. “Door deze tegelijkertijd technologisch geavanceerde en sociaal mondige aanpak willen we een nieuwe screeningstrategie ontwikkelen die de deelname aan screening met minstens 25 procent verhoogt – wat resulteert in een aanzienlijk vroegere opsporing van baarmoederhalskanker en een betere uitkomst voor de patiënten”, aldus Steenbergen.
