Bij de aanvraag voor het Nationaal Groeifonds zijn bedrijven, zorginstellingen, een zorgverzekeraar, patiëntenverenigingen en koepels van zorgorganisaties betrokken. Het ministerie van VWS heeft in een brief haar reflectie gegeven op het voorstel. Het Edison-programma omvat een gezamenlijke investering van 277 miljoen euro.
Doos met spullen
Een van de voorbeelden van thuismonitoring waarmee nu al wordt gewerkt, is the Box, een idee van hoogleraar cardiologie Douwe Atsma van het LUMC en NeLL bestuurslid. The Box is een doos met daarin digitale meetapparatuur die patiënten mee naar huis krijgen. Er zijn verschillende boxen voor verschillende zorgpaden. Een daarvan is de perioperatieve box. Daar zit in: een weegschaal, een bloeddrukmeter, een stappenteller, een thermometer en een ecg-apparaat, waarmee je een film van een hartritme kunt maken.
Bewuste levensstijl
Het idee achter deze perioperatieve Box is om patiënten in een goede conditie te krijgen voor een operatie. Ze gaan ermee trainen, stoppen met middelengebruik (roken en drinken), gezonder eten en kunnen onderzoeken of er angst of depressie is. Dit alles om een gezondere leefstijl te krijgen, bijvoorbeeld door te kijken hoeveel mensen bewegen met de stappenteller en ze daarop te stimuleren en te coachen op afstand. Door the Box blijken mensen bewuster te worden van hun leefstijl. Atsma: “We zien bijvoorbeeld dat de bloeddruk en het gewicht lager wordt, maar ook dat het cholesterol omlaag gaat. Dat is bijzonder, want we doen daar niets specifieks mee. We vertellen alleen wat gezond eten is, maar kennelijk wordt het idee van een gezonde leefstijl dusdanig opgepikt dat we lagere cholesterolmetingen krijgen.”
De metingen geven voorafgaand aan de operatie een idee over de uitgangssituatie van een patiënt. Na de operatie gebruiken zorgverleners die informatie om de patiënten zo snel mogelijk te laten herstellen en tijdens de opname in het ziekenhuis gaat de patiënt door met de metingen, zodat de verpleegkundigen minder routinehandelingen uitvoeren waardoor de werkbelasting wordt verlaagd. In de laatste fase kan the box bijdragen aan het volhouden van een gezonde levensstijl. “Als je de box eenmaal hebt, kom je er eigenlijk niet meer vanaf”, lacht Atsma.
Geen andere manier
Op dit moment gebruiken zo’n 3400 patiënten de verschillende boxen. Dat is voornamelijk in en om het LUMC. Voorzichtig wordt geprobeerd om op te schalen naar ziekenhuizen en huisartspraktijken in de regio. “Dat het zo langzaam gaat, is precies waarom we de impuls vanuit het Nationaal Groeifonds voor een nationale thuismonitoringinfrastructuur nodig hebben. Er is geen andere manier om een dergelijke inrichting op nationaal niveau te betalen. Wie neemt het financiële voorschot op een telecare centre waar alle data van thuismetingen binnenkomen? Wie betaalt die zelfmeetapparaatjes? Dit kan alleen via overkoepelende acties, zoals met de transformatiegelden. We zijn instrumenteel in het verwezenlijken van de doelstellingen van het Integraal Zorgakkoord”, zegt Atsma.
Beheersen van kosten
Het grootschalig gebruik van bewezen effectieve vormen van thuismonitoring moet de druk op de ziekenhuizen en de huisartsen doen afnemen. De fase van pilots is volgens Atsma voorbij. “De zorg verschuift rigoureus naar de thuissituatie om de kosten beheersbaar te maken. Begrijp me goed, het proces is leidend, niet het geld. De bekostiging moet goed worden geregeld voor alle betrokken partijen, anders doet niemand hieraan mee.”
Geen monopolie-positie
Een gestandaardiseerde landelijke data-infrastructuur is volgens Kleinsmann nodig zodat zorgorganisaties verschillende systemen voor thuismonitoring kunnen gebruiken. The Box is namelijk zeker niet de enige manier waarmee patiënten thuismonitoring uit kunnen voeren. NeLL-bestuurslid en hoogleraar design voor digitale transformatie bij de TU Delft/LUMC Maaike Kleinsmann benadrukt dat ze juist geen monopolie-positie wil creëren voor een bepaald bedrijf. “Op de infrastructuur kunnen verschillende platformen aangesloten worden zodat zorginstellingen de vrijheid houden om zelf een platform te kiezen.”
