© frittipix / Stock.adobe.com
De NZa laat ieder jaar aan de verantwoordelijk minister weten of het vastgestelde budget voldoende is om de nodige zorg te vergoeden. In de afgelopen jaren moest de NZa een aantal keren laten weten dat het budget voor de langdurige zorg niet toereikend was. In 2021 bleek het budget niet genoeg voor de instroom van ggz-cliënten in de Wlz. Aanleiding voor toenmalig minister Hugo de Jonge om het budget met 100 miljoen euro op te hogen. In 2023 moest minister Conny Helder het budget opnieuw aanvullen.
Slagen om de arm
Nu laat de NZa weten dat het budget voor 2024 voorlopig is. De zorgautoriteit houdt daarbij wel een aantal slagen om de arm. De NZa kijkt grofweg op twee manieren naar de zorgvraag en daarmee naar de budgettaire behoefte. Het ene scenario gaat uit van declaraties van zorg, het andere gaat uit van indicaties. Het verschil in budget is zo’n 300 miljoen euro. “Voor 2024 verwachten we dat het budgettair kader op basis van het scenario declaraties voldoende zal zijn, we verwachten een ruimte van 322 miljoen euro”, schrijft de zorgautoriteit. “Op basis van het scenario indicaties is onze verwachting dat het budgettair kader net niet toereikend zal zijn, hierbij ramen we een tekort van 1 miljoen euro.”
Mochten er toch tekorten ontstaan, dan is er 310 miljoen euro aan herverdelingsmiddelen beschikbaar, stelt de NZa. “Het is aan de politiek om te beslissen deze herverdelingsmiddelen in te zetten.”
Tarieven gehandicaptenzorg
Behalve de verschillende scenario’s, zijn er andere onzekerheden die dit jaar een rol kunnen spelen. “Recent heeft de rechter de uitspraak gedaan dat zorgkantoren de tarieven van de gehandicaptenzorg opnieuw moeten bekijken Het is nog niet te zeggen welke gevolgen dit heeft op het budget. Ook de gevolgen van het recent genomen amendement waarin een besparing van 193 miljoen euro op de Wlz wordt teruggedraaid, is niet meegenomen in deze prognose. In juli 2024 brengt de NZa een nieuwe prognose uit. Daarin worden deze ontwikkelingen wel meegenomen.”
Wlz aanpassen
De NZa herhaalt tot slot haar zorgen over de betaalbaarheid en organisatie van de Wet langdurige zorg (Wlz). “De langdurige zorg moet dringend anders worden georganiseerd”, stelt de zorgautoriteit. “Alleen zo kan de zorg voor kwetsbare mensen op de lange termijn betaalbaar blijven.”
In juli 2023 adviseerde de NZa de minister om werk te maken van de aanpassing van de Wlz. Zo zou het recht op verblijf in een instelling minder vanzelfsprekend moeten zijn en moet de keuzevrijheid van cliënten worden beperkt. Dit zijn dingen die in de langdurige zorg sowieso lastig te realiseren zijn door personeelstekorten. De NZa raadde in 2022 aan om de toegang voor ggz-cliënten tot Wlz-voorzieningen weer in te perken.