Als medewerkers misstanden melden, gebeurt dat vaak eerst intern, bijvoorbeeld via een vertrouwenspersoon of een integriteitscommissie. Als een melding niet juist wordt opgepakt of een melder liever direct extern meldt, kan hij daarvoor terecht bij een autoriteit die bevoegd is op het terrein van de melding. Voor de zorgsector zijn de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) aangewezen. Dat is vastgelegd in de Wet bescherming klokkenluiders.
Klokkenluiders geen spoorzoekers
Vandaag tekenen de NZa en IGJ, samen met zeven ander autoriteiten, een protocol om het makkelijker te maken om misstanden aan te kaarten. Ze werken hierbij samen met het Huis voor Klokkenluiders. Bij een vermoeden van een misstand kunnen mensen voor advies terecht bij het Huis voor Klokkenluiders. “Om te voorkomen dat klokkenluiders spoorzoekers worden, werkt het Huis voor Klokkenluiders aan een samenhangend en herkenbaar stelsel. Daarin sluiten de werkzaamheden van de negen autoriteiten op elkaar aan, zodat meldingen op een eenduidige manier worden opgevolgd en indien nodig onderzocht. Afgesproken is dat de autoriteiten ontvangen meldingen waarvoor zij niet bevoegd zijn, met toestemming van de melder doorzenden naar de juiste instantie. Op deze manier wordt de klokkenluider niet ‘van het kastje naar de muur gestuurd’”, zo laat het Huis voor Klokkenluiders weten.
Rechten en plichten
In het Huis voor Klokkenluiders wordt besproken welke rechten en plichten iemand heeft, wat hij eventueel binnen de eigen organisatie kan doen en wat het proces van intern of extern melden met zich meebrengt.
Binnen het netwerk van de autoriteiten heeft het Huis voor Klokkenluiders een coördinerende en faciliterende rol. Het Huis rapporteert jaarlijks namens de autoriteiten aan het ministerie van Binnenlandse Zaken.
