De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft twijfels over het effect van sectorbrede convenanten die de groei van de zorguitgaven moeten inperken. Volgens de NZa dreigen de afspraken doelmatige zorginkoop teniet te doen.
Ook wil de NZa meer wettelijke bevoegdheden om op te kunnen treden tegen met name zorgkantoren en regiomaatschappen. Eén en ander is terug te lezen in de Stand van de Zorgmarkten, die de marktmeester in de zorg op 11 oktober heeft gepubliceerd.
Volgens de NZa zijn de gevolgen van de stelselwijziging dit jaar voor het eerst concreet merkbaar voor zorgaanbieders en verzekerden, met name door selectieve zorginkoop. Zorgverzekeraars kopen niet alle behandelingen meer overal in, maar gaan scherper selecteren met welke zorgaanbieders ze voor bepaalde behandelingen contracten afsluiten.
Doelmatigheid
Juist omdat de stelselwijziging zijn werk lijkt te gaan doen staat de NZa kritisch tegenover sectorbrede afspraken tussen de minister van VWS en brancheorganisaties om de groei van de zorguitgaven te beperken met convenanten. Schippers heeft met zowel de ziekenhuizen als de ggz afspraken gemaakt over een groeiplafond.
“Een nadeel van deze convenanten is dat het sturen op groeiafspraken (bijvoorbeeld een maximale omzetgroei van 1,5 procent) niet leidt tot meer doelmatigheid”, aldus de NZa. “Deze groeiafspraken zijn in feite een vorm van budgettering, waarmee we tegen de ziekenhuizen zeggen: u mag niet meer omzet maken dan x euro. Maar nog steeds kunnen dan de tarieven per behandeling te hoog zijn of kunnen er onnodige behandelingen gedaan worden.”
De NZa benadrukt dan ook dat “een plafond geen recht is, maar een uiterst maximum”. De NZa roept zorgverzekeraars op om vooral gericht en doelmatig zorg inkopen, “ook als dat (ver) onder het plafond zit”.
Transparantie
De NZa pleit ook voor meer transparantie. Om de kosten van de zorg te kunnen volgen en fraude op te kunnen sporen wil de NZa dat zorgdeclaraties zoals die nu bij de zorgverzekeraars in het systeem staan, ook breder beschikbaar komen. Onderzoeksinstanties en zorgaanbieders, maar ook patiëntenverenigingen en consumentenorganisaties kunnen dan zelf zien wat er gedeclareerd wordt en overzichten maken vanuit die gegevens.
Het NZa-pleidooi voor transparantie richt zich ook op de wetgever. “Overgangen van het ene naar het andere systeem moeten niet te lang duren”, waarschuwt de NZa. “Hou niet of niet te lang twee systemen voor de bekostiging van de zorg in stand. Dit zorgt voor hoge administratieve lasten, onduidelijkheden en kans op onjuiste declaraties of strategisch gedrag door zorgaanbieders.”
