Goede palliatieve zorg draagt bij aan de levenskwaliteit en zorgt ervoor dat vermijdbare zorg daadwerkelijk wordt vermeden. Ook wordt hierdoor zorg verplaatst van het ziekenhuis naar de eerste lijn. Dit blijkt uit verschillende experimenten en wetenschappelijk onderzoek. “Veel experimenten komen echter niet of moeizaam verder dan de pilotfase”, aldus de NZa. Dit komt onder meer doordat de bekostiging van palliatieve zorg complex is en doordat prikkels in de bekostiging vaak niet in lijn liggen met de doelen.
Proactieve zorgplanning
Daarom komt de zorgautoriteit met een op eigen initiatief uitgebrachte visie over de bekostiging van palliatieve zorg. Deze beschrijft hoe de bekostiging kan bijdragen aan passende zorg. Zo moet het voor zorgverleners lonend worden om via proactieve zorgplanning met de patiënt een individueel zorgplan te maken dat aansluit op de wensen van de patiënt. Door tijdgebrek en bekostiging die onvoldoende aansluit, is dit nog niet altijd onderdeel van de geleverde zorg in de palliatieve fase. “Dit komt mede doordat het leveren van zorg juist loont in de huidige bekostiging.”
De NZa wil via de bekostiging proactieve zorgplanning stimuleren en gaat onderzoeken hoe dit aan uitkomsten gekoppeld kan worden, zodat niet alleen de activiteit (het continue gesprek) loont, maar vooral het beoogde effect; passende zorg. Daarvoor gaat de zorgautoriteit onder meer gebruik maken van de toekomstige inzichten uit het programma Palliantie II van ZonMw. “We denken de bekostiging op dit punt per 2025 te kunnen aanpassen.”
Bundelbekostiging
Op termijn moet bundelbekostiging voor palliatieve zorg uitkomst bieden. “Daarmee gaat het voor de verschillende disciplines en domeinen lonen om goed samen te werken.” Maar voordat bundelbekostiging kan worden ingevoerd, moeten er eerst gezamenlijk belangrijke keuzes worden gemaakt. Zoals de afbakening van de populatie die in aanmerking komt voor de bundel en welke zorg via de bundel vergoed gaat worden.
Op basis daarvan kunnen zorgaanbieders en zorgverzekeraar afspraken maken over een passend tarief. Hoewel deze keuzes aan aanbieders en verzekeraars zijn, zal de NZa het veld hierbij ondersteunen. “Daarnaast zullen we experimenten volgen, maar ook met data-analyse relevante deelpopulaties voor palliatieve zorg verkennen.” Een belangrijke stap richting bundelbekostiging is om ook uitkomsten van zorg mee te wegen. De afgelopen jaren zijn daarvoor al kwaliteitsregistraties ontwikkeld. “Wij moedigen het veld en de koepels aan om samen relevante uitkomstindicatoren voor palliatieve zorg op te stellen”, aldus de zorgautoriteit.
