Een grondige hervorming van het ‘acute-zorglandschap’ is nodig om de toegankelijkheid en betaalbaarheid van de acute zorg te garanderen. Het aantal 65-plussers op de SEH’s zal gestaag blijven groeien, terwijl gekwalificeerd SEH-personeel nu al schaars is. Er zullen niet alleen meer ouderen de SEH bezoeken, ze hebben ook complexere zorgvragen. De druk zal alleen maar toenemen als de acute zorg niet anders wordt georganiseerd. In het rapport ziet de NZa kansen voor een andere “bekostiging en passendere organisatie van de SEH, en op betere coördinatie van de instroom, doorstroom (binnen het ziekenhuis) en uitstroom (uit het ziekenhuis) van acute zorg”.
NZa: heroverweging aantal SEH’s
De NZa vindt dat de huidige, historisch gegroeide spreiding van SEH’s over Nederland ruimte laat voor meer doelmatigheid. De instroom varieert erg op SEH’s, constateert de NZa. Het is soms heel druk en op andere momenten heel rustig. Wat de daadwerkelijke instroom van patiënten ook is, er moet altijd 24/7 een volwaardig team van zorgprofessionals en apparatuur beschikbaar zijn. “Dit vereist heroverweging van het aantal SEH’s, afhankelijk van de regio”, schrijft de NZa. “Manieren om deze organisatie te veranderen, zijn bijvoorbeeld het definitief sluiten van een seh of het sluiten van een seh in de nacht.”
45-minutennorm vervangen
De 45-minutennorm, die de wettelijke basis vormt voor de huidige spreiding van de SEH’s, heeft geen wetenschappelijke basis en moet herzien worden. Het is aan het ministerie van VWS om een nieuwe bereikbaarheidsnorm te formuleren. Die kan de basis vormen voor een nieuwe spreiding van SEH’s. Dat moeten zorgaanbieders en zorgverzekeraars in regionaal verband doen.
Cascade-effect opvangen
Aangezien het wegvallen van een SEH grote gevolgen heeft voor de andere zorg binnen ziekenhuizen, moeten binnen de ROAZ’s maatwerkafspraken worden gemaakt. Om deze zogeheten ‘cascade-effecten’ op te vangen moedigt de NZa ziekenhuizen en zorgverzekeraars aan om afspraken te maken over de verdeling van de zorg die volgt na de acute zorgfase. Pas na een nieuwe verdeling van SEH’s over de ROAZ-regio’s is er ruimte voor een nieuwe bekostiging op basis van beschikbaarheid.
Zorgcoördinatiecentrum
Verder zet de NZa in op een ‘integrale triage’ en betere uitwisseling van medische gegevens. Er lopen nu tien pilots met Zorgcoördinatiecentra. Als die goed verlopen zou dat volgens NZa-directeur Regulering Johan Rijneveld kunnen uitmonden in één Zorgcoördinatiecentrum (ZCC) per ROAZ-regio. In zo’n ZCC komen waar alle acute-zorgvragen binnen komen. Dat centrum doet de triage, heeft inzicht in de beschikbare capaciteit van zorgaanbieders en verspreidt de patiënten naar de juiste plek. Daarvoor is een betere uitwisseling van medische gegevens een noodzakelijke voorwaarde. De NZa wil dat bereiken met een verplichting om informatie uit te wisselen.
Lees het interview met NZa-directeur Regulering Johan Rijneveld op Zorgvisie: ‘Tijd voor pijnlijke keuzes in acute zorg’
Zorgvisie-congres Acute zorg
Op 7 april 2022 organiseert Zorgvisie het congres Acute zorg. Keynotes zijn onder andere Ronnie van Diemen-Steenvoorde (VWS-directeur-generaal curatieve zorg), Johan Rijneveld (NZa-directeur Regulering), Marcel Levi en Ina Kuper (bestuurder Landelijk Netwerk Acute Zorg).