Het verpleeghuis van de toekomst is geen verpleeghuis, maar het middelpunt van een levendige zorg-community in de wijk. Dat vraagt vooral aanpassingen aan de financiering, stellen de NZa en Amstelring naar aanleiding van een toekomstonderzoek voor locatie Vreugdehof in Amsterdam.
Het pand van Vreugdehof is toe aan vernieuwing en dat geldt voor veel andere verpleeghuisgebouwen in Nederland. Amstelring wil op de locatie een nieuw, toekomstbestendig verpleeghuis opzetten. De instelling vroeg de NZa hierover mee te denken. Samen brachten zij een paper uit: Verpleeghuizen op de schop.
Flexibel
De partijen komen tot een aantal ideeën en praktische adviezen over de inrichting van het verpleeghuis van de toekomst. Het moet een plek zijn waar iedereen zich prettig en veilig voelt; de bewoner, de zorgverlener, medewerker, bezoeker en buurtbewoner. Dat vraagt om een flexibel in te richten gebouw, met een belangrijke rol in de wijk. De faciliteiten waar de bewoners gebruik van maken, zoals een belevingsruimte met films en voorstellingen, een dementievriendelijke buurtsuper en het restaurant, zijn ook toegankelijk voor buurtbewoners. En een nabijgelegen opleidingscentrum kan stagiairs ervaring op laten doen in het huis. Domotica
De NZa keek ook naar mogelijke oplossingen voor de ondersteuning van het zorgpersoneel, zoals de inzet van domotica, maar ook het professionaliseren van de mantelzorg en de mantelzorger of diens werkgever hiervoor financieel te compenseren. Een indirecte manier van ondersteuning van zorgpersoneel ziet de NZa ook in het aanbieden van woonruimte voor medewerkers in het verpleeghuis. Zeker in de Randstad, met schaarste op de woningmarkt, liggen daar kansen.
Omslag
De realisering van deze ideeën vraagt nogal een omslag. Daarvoor heeft de NZa in de paper tien adviezen uitgebracht, met name op het gebied van financiering. Zo moet de financiering voor elke zorgzwaarte oplossingen kunnen bieden. De zorg moet schaalbaar zijn en de financiering moet daarop aansluiten. Zorgbehoevenden moeten daarom de mogelijkheid krijgen om modulair in te kopen. En tijdelijk, bijvoorbeeld na een operatie, bij ziekteherstel of als mantelzorg even ontbreekt.
De bekostiging moet ruimte bieden voor systeemindicatie. Bij complexe families in één keer de boel regelen is goedkoper dan talloze potjes en verschillende instellingen die zich buigen over alle familieleden. Door hier op waardegedreven zorg in te zetten, wordt niet alleen het verpleeghuis flexibel, maar de bekostiging ook, zegt de NZa. Overigens moet daarbij het perspectief van de cliënt boven dat van het geld tellen. Doordat het verpleeghuis van de toekomst flexibel is, kunnen bewoners aangeven wat zij waardevol vinden en daar kan het verpleeghuis zich op aanpassen.
Modulair
Geef ruimte voor differentiatie, stelt de NZa. “Ouderen en hun familie moeten samen de huur opbrengen van de zorgwoning. Dat biedt ze ook de ruimte om te kiezen hoe groot of klein ze willen wonen of welke service ze willen gebruiken.” En zorg voor duurzame financiering van het vastgoed. Het verpleeghuis van de toekomst is duurzaam modulair opgebouwd. De financieringseisen gaan nu uit van een afschrijving van dertig jaar voor gebouwen, waarmee met de huidige kosten voor nieuwbouw de financiering en onbetaalbaar word. “De bakstenen mogen geen belemmering vormen”, concludeert de NZa.
