Dat staat in een brief aan de Tweede Kamer van VWS-minister Fleur Agema over de voortgang van het ‘toekomstbestendig medisch specialistisch zorglandschap’.
Op 11 februari stellen de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK), zorgbestuurders, zorgverzekeraars en de overheid of de volumenormen voor de behandeling van long-, alvleesklier-, nier- en slokdarm/maagkanker en twee vaatchirurgische ingrepen vast. Daarna mogen de zeven kankerregio’s zelf beslissen hoe ze de zorg herverdelen over de ziekenhuizen in een regio. Dat gebeurt aan de hand van regionale impactanalyses van adviesbureau SiRM en nog op te stellen transformatieplannen.
Als de impact in een regio als ‘niet acceptabel worden gezien’ dan beziet Agema welke ‘mitigerende maatregelen’ genomen moeten worden. “We hebben er immers niks aan als deze beweging negatief uitpakt”, aldus Agema.
Vanaf 1 januari 2026 zouden de zorgverzekeraars de nieuw vastgestelde volumenormen kunnen gebruiken bij de zorginkoop.
Financiële tegemoetkoming
De nieuwe volumenorm voor de behandeling van longkanker bijvoorbeeld wordt 60. Voor systeemtherapie bij longkanker, bijvoorbeeld chemo, is de beoogde norm 100 keer. Ziekenhuizen moeten dus minimaal 60 keer per jaar deze behandeling uitvoeren. Ziekenhuizen die niet aan de 60 komen, verliezen de behandeling. Zij moeten dan andere, minder complexe zorg terugkrijgen van andere ziekenhuizen. Deze afspraken worden geschaard onder ‘shared care’. Daarbij horen ook afspraken over financiële tegemoetkoming voor ziekenhuizen.
In de regioanalyses staat ook welke ziekenhuizen de verhoogde normen nu niet halen. De analyses zijn niet openbaar.
Onvoorziene effecten
Ziekenhuisbestuurders vrezen voor een cascade van onvoorziene effecten. Zo is niet uitgebreid onderzocht of personeel bereid is mee te reizen met de patiënt. Dat terwijl de personeelstekorten nu al groot zijn. Ook vrezen bestuurders voor de reistijd van patiënten die fors kan toenemen, vooral in landelijke regio’s.
De volumenormen zijn onderdeel van de concentratie- en spreiding-afspraken, die zijn beschreven in het Integraal Zorgakkoord. De normen voor de vijf kankerbehandelingen en twee vaatchirurgische behandelingen vormen de eerste tranche van ‘hoog complexe’ verrichtingen die herverdeeld worden. Op den duur worden meer volumenormen vastgesteld.
