NLD-20040204-GRONINGEN: De voorzittershamer van het Gerechtshof in Groningen. ANPFOTO KOEN SUYK
Maar de leverancier vreest voor negatieve publiciteit. Volgens deze partij is de ACM helemaal niet bevoegd om een dergelijke marktverkenning op te stellen. Ook zou KPMG zelf een belang hebben op de markt voor ziekenhuisinformatiesystemen en elektronisch patiëntendossiers. Verder zouden er feitelijke onjuistheden en onjuiste kwalificaties staan in het rapport.
Complex
Bij de rechtbank kreeg de epd-leverancier nul op het rekest, maar de voorzieningenrechter van het Centraal Beroep voor het bedrijfsleven is voorzichtiger. De rechter spreekt van een complex en omvangrijk geschil omdat onder meer ook het mandaat van de ACM erbij wordt gehaald. In de uitspraak van 22 maart beperkt de rechter zich daarom tot de vraag om de epd-leverancier onevenredig nadeel ondervindt als het rapport nu wordt gepubliceerd. Volgens de rechter is dit zo en de ACM mag daarom alleen een managementsamenvatting publiceren. Later zal de rechter alsnog uitspraak doen in de zaak.
Ondoorzichtige prijzen
In de samenvatting komt een bekend beeld naar voren van een geconcentreerde markt met soms ondoorzichtige prijzen voor systemen die niet op elke manier open met andere systemen kunnen communiceren. Zo wordt het systeem van ChipSoft ervaren als relatief gesloten. Andere aanbieders zouden wel een breed palet van open API’s aanbieden, maar ChipSoft zou hier niet mee werken omdat open API’s risico’s opleveren. Als het gaat om gegevensuitwisselingen tussen ziekenhuizen gaat dit goed tussen zorgaanbieders met hetzelfde systeem, maar gegevens tussen HiX (ChipSoft) en Epic uitwisselen is alleen mogelijk als het ziekenhuis dat Epic gebruikt een licentie voor een systeem van ChipSoft aanschaft. Volgens de onderzoekers wil ChipSoft ook niet altijd de koppeling maken met een informatiesysteem van een leverancier die een substituut levert.
Winstgevendheid
Ook zijn de prijzen van ChipSoft hoog, zeggen ziekenhuizen. Ziekenhuizen vinden dat de winstgevendheid van ChipSoft, dat een winstmarge had van 46,3 procent in 2018, niet in verhouding staat tot de beperkingen die zij ervaren als het gaat om bijvoorbeeld interoperabiliteit. Nummer twee, Epic, had een marge van 29,1 procent in 2018.
Ziekenhuizen vinden dat regulering ontbreekt en ze zouden graag zien dat epd-leveranciers een licentie moeten verkrijgen waarvoor de interoperabiliteit van het systeem getoetst wordt. Ze vinden ook dat ze als afnemers zich niet goed weten te organiseren en de rug recht te houden tijdens onderhandelingen. Dit geldt ook voor leveranciers van gegevensuitwisseling. De overheid zou meer regie hier moeten tonen en VWS geeft zelf aan dat het een rol kan spelen via de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz).
Risico-averse
De populariteit van het systeem van ChipSoft ligt volgens de onderzoekers besloten in het feit dat het systeem zich heeft bewezen. ChipSoft kent verder een strakke en succesvolle implementatiemethodiek en het systeem brengt een mate van standaardisatie in het ziekenhuis. Ziekenhuizen zijn ook risico-avers, onder meer doordat nieuwe epd-systemen soms mislukken. Mede daarom wordt gekozen voor een oplossing die bewezen werkt in de Nederlandse zorgsector.
Sinds de start van de bouw van een landelijk EPD (het woord ‘Electronisch’ is trouwens al 40 jaar uit de tijd) heeft dit al meer dan een miljard euro gekost en het werkt nog niet. Op deze wijze zal het ook nooit volledig gaan werken!
De uitwisseling via een landelijk schakelpunt is te kwetsbaar. Zoals ik in mijn artikelen heb aangegeven moet men zich baseren op een persoonsgebonden (PGB) dossier, waarbij de patiënt eigenaar is en de huisarts regievoerend arts.
In de ICT noemen we dit vendor lock in, met andere woorden je bent compleet overgeleverd aan het systeem van 1 aanbieder en overstappen naar een andere aanbieder is niet of bijna niet mogelijk zonder alles weer opnieuw in te moeten voeren in het nieuwe systeem. Open source API’s (Application programming interface) zijn hierin het antwoord, open (inzichtelijk) en voor iedereen in te zetten. Open source is zo veilig te maken als je maar wilt, dus het is complete onzin wat deze aanbieder beweert.
Maar ja als je je marktpositie wilt behouden door “security through obscurity”, veiligheid door verborgenheid, ben je tegen open source. Met open source telt meer de klanttevredenheid, want is die slecht dan stapt de klant over naar een andere aanbieder die betere ondersteuning geeft en meer naar de klant luistert wat die wil.
Ook vanuit het oogpunt van de toegankelijkheid van de gegevens voor de toekomst is open source eigenlijk een verplichting.
Ik hoop dat de Rijksoverheid nu eindelijk eens werkt gaat maken van het echt verplichten van open source in met name de zorg. Scheelt uiteindelijk ook een heleboel geld.
Waarom niet één EPD voor heel Nederland? Werkt het in Denemarken niet zo? Ongelooflijk hoeveel geld er ‘verdient’ wordt door ICT bedrijven en consultants. Heel veel geld wat daardoor niet bij de verschillende soorten van zorg terecht komt.
Vanuit Zorgthuisnl pleiten wij al jaren voor een landelijke EPD. Dit is een maatschappelijk noodzakelijk goed en essentieel voor goede digitale uitwisseling van cliënt- en patiëntgegevens. Momenteel is het een versplinterd landschap van niet op elkaar aansluitende en daardoor niet communicerende systemen. Elke sector heeft zijn wildgroei aan oplossingen die het gewenste doel van digitale uitwisseling, e-overdracht en PGO niet dichterbij brengt. Wij hebben over de jaren bij diverse bewindspersonen aangedrongen op regie en ingrijpen in deze markt. De administratieve lasten door al deze verschillende systemen is enorm en de kosten die er mee gemoeid zijn om schaamrood van te krijgen; verspilling van zorggeld. Helaas is er bij bewindspersonen, ministerie en toezicht nog een sterke neo-liberale stroom die dit als een open markt wenst te zien. Het zou goed zijn als het parlement op de dwaling uit 2008 terugkomt en hier orde op zaken stelt.
hopelijk gaan ze eindelijk het licht zien @ernst kuipers VWS.